منابع دکتری سراسری نیمه متمرکز تکنولوژی آموزشی

راهنمای جامع منابع آزمون دکتری تکنولوژی آموزشی — ویژه آزمون ۱۴۰۴

مقدمه و نقشه مسیر مطالعه
آزمون دکتری تکنولوژی آموزشی شامل سه بخش اصلی است: دروس تخصصی رشته در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد (نظریه‌ها و مدل‌های یادگیری، طراحی آموزشی، رسانه‌های آموزشی، فناوری‌های نوین یادگیری و مدیریت پروژه‌های آموزشی)، روش تحقیق و تحلیل داده‌ها در آموزش و فناوری آموزشی (شامل آمار، پژوهش کمی و کیفی، تحلیل داده‌های آموزشی) و دروس عمومی شامل زبان تخصصی و استعداد تحصیلی. تسلط هم‌زمان بر مبانی نظری، مطالعات موردی و تمرین با دفترچه‌های سال‌های گذشته سازمان سنجش، ستون‌های اصلی برنامه مطالعاتی موفق است.

ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی برای محتوای مطالعه
برای هر درس سه لایه منبع پیشنهاد می‌شود:

• منبع مرجع پایه: برای درک عمیق و پوشش کامل مفاهیم و نظریه‌ها

• منبع تکمیلی: برای بررسی تطبیقی، مطالعات موردی و دیدگاه‌های نوین

• منبع تمرینی: برای سنجش و مرور، شامل تست‌ها و سوالات تشریحی سال‌های گذشته

استفاده از خلاصه‌های یک‌صفحه‌ای، جداول مقایسه‌ای نظریه‌ها و نقشه‌های ذهنی به مرور سریع و تثبیت مطالب در ماه‌های پایانی کمک می‌کند.

فهرست دروس و منابع پیشنهادی برای هر درس

1. مبانی و نظریه‌های تکنولوژی آموزشی

   • منبع مرجع پایه: کتاب‌های جامع تکنولوژی آموزشی، نظریه‌ها و مدل‌های یادگیری، تاریخچه و تحول آموزش با فناوری

   • منبع تکمیلی: مقالات پژوهشی درباره رسانه‌های آموزشی، یادگیری الکترونیکی و نوآوری در آموزش

   • منبع تمرینی: خلاصه‌های مقایسه‌ای نظریه‌ها، سوالات مفهومی و تشریحی آزمون‌های گذشته

   • نکته کاربردی: ارائه مثال عملی از کاربرد نظریه‌ها در طراحی آموزشی امتیازآور است

2. طراحی آموزشی و توسعه محتوا

   • منبع مرجع پایه: اصول طراحی آموزشی، مدل‌های ADDIE، Dick and Carey و Kemp، طراحی محتوا و اهداف آموزشی

   • منبع تکمیلی: مطالعات موردی در محیط‌های آنلاین و حضوری، تحلیل پروژه‌های طراحی آموزشی موفق

   • منبع تمرینی: حل سناریوهای طراحی آموزشی، تحلیل نمونه‌های عملی و مرور سوالات سال‌های گذشته

   • نکته کاربردی: توانایی تطبیق مدل‌های طراحی آموزشی با موقعیت‌های واقعی ارزش افزوده ایجاد می‌کند

3. رسانه‌ها و فناوری‌های نوین یادگیری

   • منبع مرجع پایه: کتاب‌ها و متون تخصصی رسانه‌های آموزشی، یادگیری چندرسانه‌ای، آموزش مجازی و ابزارهای نوین

   • منبع تکمیلی: مقالات پژوهشی درباره یادگیری موبایلی، بازی‌سازی در آموزش، واقعیت مجازی و افزوده

   • منبع تمرینی: تمرین تحلیل سناریوهای آموزشی با فناوری، سوالات تشریحی و تست‌های کاربردی

   • نکته کاربردی: ارائه راهکارهای عملی برای استفاده از فناوری در آموزش، نمره شما را ارتقاء می‌دهد

4. مدیریت پروژه‌های آموزشی و ارزیابی برنامه‌ها

   • منبع مرجع پایه: اصول مدیریت پروژه‌های آموزشی، زمان‌بندی، منابع، کنترل کیفیت و ارزشیابی اثربخشی

   • منبع تکمیلی: مقالات پژوهشی درباره پروژه‌های یادگیری الکترونیکی، مدیریت تیم‌های آموزشی و سنجش عملکرد

   • منبع تمرینی: طراحی و تحلیل پروژه‌های آموزشی، حل تمرین‌های مدیریتی و سوالات تشریحی

   • نکته کاربردی: توانایی تحلیل داده‌ها و ارائه بازخورد عملی به پروژه‌های واقعی ارزشمند است

5. روش تحقیق در تکنولوژی آموزشی و تحلیل داده‌ها

   • منبع مرجع پایه: کتاب‌های روش تحقیق آموزشی، آمار توصیفی و استنباطی، طراحی پژوهش، نمونه‌گیری و اعتبار ابزار

   • منبع تکمیلی: راهنماهای عملی تحلیل داده‌ها، مطالعات موردی در محیط‌های آموزشی

   • منبع تمرینی: حل تمرینات آماری، تحلیل داده‌های نمونه و شبیه‌سازی سوالات سال‌های گذشته

   • نکته کاربردی: تهیه چک‌لیست انتخاب روش پژوهش برای هر مسئله باعث تسلط بیشتر در آزمون می‌شود

6. دروس عمومی (زبان تخصصی و استعداد تحصیلی)

   • منبع مرجع پایه زبان: مجموعه‌های درک مطلب آکادمیک و واژگان تخصصی تکنولوژی آموزشی

   • منبع تکمیلی: مطالعه چکیده‌ها و مقالات کوتاه علمی برای آشنایی با نگارش تخصصی

   • منبع تمرینی: تمرین روزانه درک مطلب زمان‌دار، فلش‌کارت واژگان و خلاصه‌نویسی مقاله

   • نکته کاربردی: مطالعه روزانه ۳۰ دقیقه‌ای و تمرین زمان‌دار بالاترین بازده را دارد

منابع تمرینی و کار با دفترچه‌های سازمان سنجش
حل و تحلیل دفترچه‌های سال‌های گذشته، استخراج تیپ‌های پرتکرار سوالات و شبیه‌سازی آزمون تحت زمان کلید موفقیت است. تحلیل اشتباهات و بازبینی منابع بر اساس نقاط ضعف روند پیشرفت را تسریع می‌کند.

برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه پیشنهادی

• روزهای 1–30: مبانی و نظریه‌های تکنولوژی آموزشی همراه با خلاصه‌نویسی و جداول مقایسه‌ای

• روزهای 31–60: طراحی آموزشی، رسانه‌ها و فناوری‌های نوین، روش تحقیق به صورت ترکیبی

• روزهای 61–80: تمرین مبحثی با دفترچه‌های سال‌های قبل، تحلیل داده‌ها و حل سناریو

• روزهای 81–90: شبیه‌سازهای کامل، مرور خلاصه‌ها و رفع اشکال هدفمند

• الگوی هفتگی: پنج روز مطالعه مفهومی، یک روز تست سنگین، یک روز مرور و استراحت فعال. هر روز ۲۰–۳۰ دقیقه زبان و ۳۰–۶۰ دقیقه تمرین روش تحقیق بگنجانید

تکنیک‌های عملی و نکات رتبه‌ساز

• تهیه خلاصه‌های یک‌صفحه‌ای و مرور آن‌ها در ماه آخر

• دفتر ثبت دلایل خطا برای هر شبیه‌ساز و تحلیل اشتباهات

• ساخت ماتریس مقایسه‌ای نظریه‌ها و مدل‌های طراحی آموزشی (فرضیات، روش‌شناسی، مثال‌ها)

• تمرین روزانه زبان تخصصی با چکیده‌خوانی و خلاصه‌نویسی واژگان در متن

جمع‌بندی و چک‌لیست نهایی تا روز آزمون

• مرور دفترچه‌ها و تست‌های سال‌های گذشته حداقل سه مرتبه

• مرور خلاصه‌ها و فلش‌کارت‌ها در ۱۴ روز آخر

• انجام حداقل دو شبیه‌ساز کامل و تحلیل دقیق هر اشتباه

• تنظیم خواب، تغذیه و کاهش تمرین فشرده ۲–۳ روز پیش از آزمون