منابع کارشناسی ارشد سراسری علوم دام و طیور

راهنمای جامع منابع آزمون کارشناسی ارشد سراسری علوم دام و طیور — ویژه آزمون ۱۴۰۴

۱. مقدمه و نقشه مسیر مطالعه

آزمون کارشناسی ارشد سراسری رشته علوم دام و طیور از مجموعه امتحانی کشاورزی و منابع طبیعی است و هدف آن ارزیابی توان علمی داوطلبان در زمینه‌های فیزیولوژی، تغذیه، ژنتیک، اصلاح نژاد، مدیریت و تولید دام و طیور می‌باشد.
نقشه مسیر موفقیت در این آزمون بر سه محور استوار است:
۱. تسلط بر مبانی فیزیولوژی و تغذیه دام و طیور در سطح کارشناسی
۲. درک عمیق از اصول اصلاح نژاد، مدیریت و اقتصاد تولید دام و طیور در سطح کارشناسی ارشد
۳. تمرین مستمر با سؤالات مفهومی و محاسباتی و مرور مباحث پرتکرار آزمون‌های گذشته.

۲. ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی

در آزمون این رشته، تسلط بر مفاهیم کاربردی و تحلیل علمی اهمیت زیادی دارد.

• در درس‌های تغذیه دام و طیور، ابتدا فرمول‌ها و ضرایب تغذیه‌ای را با منطق فیزیولوژیکی ترکیب کنید.

• در درس‌های اصلاح نژاد دام و ژنتیک، محاسبات آماری و تحلیل ژنتیکی را تمرین کنید.

• در درس‌های فیزیولوژی و مدیریت تولید، پاسخ‌ها باید بر پایه تحلیل فرآیندهای زیستی و اقتصادی باشند.
  پیشنهاد می‌شود ترتیب پاسخ‌دهی بر اساس میزان تسلط شخصی باشد: ابتدا دروس مفهومی‌تر و سپس دروس محاسباتی‌تر.

۳. فهرست دروس و منابع پیشنهادی برای هر درس

 الف) تغذیه دام و طیور

• منبع مرجع پایه:

  • "Animal Nutrition" تألیف McDonald

  • "تغذیه دام و طیور" دکتر صرافی و دکتر توکلی – دانشگاه تهران

• منبع تکمیلی:

  • "Nutrient Requirements of Poultry & Cattle" – NRC Reports

• منبع تمرینی:

  • کتاب مجموعه سؤالات کارشناسی ارشد علوم دامی – مدرسان شریف

• نکته کاربردی: شناخت نسبت‌های انرژی به پروتئین و تفسیر جداول نیاز غذایی NRC از محورهای پرتکرار آزمون است.

 ب) فیزیولوژی دام و طیور

• منبع مرجع پایه:

  • "Duke’s Physiology of Domestic Animals"

  • "فیزیولوژی دام" تألیف دکتر خراسانی – انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد

• منبع تکمیلی:

  • "Avian Physiology" تألیف Sturkie

• منبع تمرینی:

  • جزوه‌های فیزیولوژی حیوانی دانشگاه تهران

• نکته کاربردی: مباحث دمای بدن، هضم، متابولیسم انرژی و هورمون‌های تولیدمثلی از مهم‌ترین بخش‌های پرتکرار هستند.

 ج) اصلاح نژاد دام و ژنتیک

• منبع مرجع پایه:

  • "Introduction to Quantitative Genetics" تألیف Falconer

  • "اصلاح نژاد دام" تألیف دکتر رضایی و دکتر منصوری

• منبع تکمیلی:

  • "Animal Breeding Plans" تألیف Hazel

• منبع تمرینی:

  • تمرینات ژنتیک و اصلاح نژاد دکتر حبیبی

• نکته کاربردی: تسلط بر مفاهیمی مثل وراثت‌پذیری، همخونی و انتخاب چندصفته برای کسب رتبه برتر ضروری است.

 د) مدیریت و تولید دام و طیور

• منبع مرجع پایه:

  • "Livestock Production Management" تألیف Ranjhan

  • "مدیریت تولید دام و طیور" دکتر مقیمی و دکتر اسدی

• منبع تکمیلی:

  • "Poultry Production" تألیف Leeson & Summers

• منبع تمرینی:

  • سؤالات سنوات گذشته درس مدیریت تولید از دفترچه‌های سنجش

• نکته کاربردی: آشنایی با اصول تهویه، نوردهی، تراکم گله و اقتصاد تولید نقش کلیدی در پاسخ‌گویی دقیق دارد.

۴. منابع تمرینی و کار با دفترچه‌های سازمان سنجش

• دفترچه‌های آزمون کارشناسی ارشد علوم دامی (کد ۱۳۰۸) از سال ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۳ را با دقت بررسی و تحلیل کنید.

• تست‌های پرتکرار مباحث «تغذیه دام»، «اصلاح نژاد» و «فیزیولوژی» را دسته‌بندی و مرور کنید.

• هفته‌ای یک آزمون شبیه‌سازی از ترکیب دفترچه‌های سال‌های گذشته برگزار نمایید تا سرعت و دقتتان افزایش یابد.

۵. برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه (با الگوی هفتگی)

ماه اول (روز ۱ تا ۳۰):
مرور مبانی فیزیولوژی و تغذیه عمومی دام و طیور، یادگیری فرمول‌های پایه و مفاهیم NRC.
هر هفته: ۵ روز مطالعه + ۱ روز مرور + ۱ روز تست.

ماه دوم (روز ۳۱ تا ۶۰):
تمرکز بر اصلاح نژاد دام، ژنتیک کمی و مدیریت تولید.
حل سؤالات منتخب از دفترچه‌های ۳ سال اخیر.

ماه سوم (روز ۶۱ تا ۹۰):
مرور نهایی، آزمون‌های جامع، جمع‌بندی نکات و رفع اشکال.
روزانه ۱ مبحث اصلی + ۱ تمرین محاسباتی + مرور خلاصه‌نویسی.

۶. تکنیک‌های عملی و نکات رتبه‌ساز

• برای درس تغذیه، نسبت‌های انرژی و پروتئین را با جدول خلاصه خودتان تمرین کنید.

• در اصلاح نژاد، از روش‌های میانبر محاسبات و معادلات ژنتیکی تمرین‌دار استفاده کنید.

• تست‌های سال‌های اخیر را با یادداشت دلیل پاسخ درست و غلط مرور کنید.

• استفاده از فلش‌کارت‌های فرمولی و خلاصه‌های شخصی به ویژه در هفته‌های پایانی مؤثر است.

۷. جمع‌بندی و چک‌لیست نهایی

✅ تسلط کامل بر منابع مرجع چهار درس اصلی
✅ تمرین با حداقل ۸ دفترچه آزمون سنجش
✅ مرور خلاصه‌نویسی شخصی در هفته پایانی
✅ تحلیل روند سؤالات پرتکرار در دهه اخیر
✅ شبیه‌سازی آزمون و مدیریت زمان در روزهای پایانی