منابع کارشناسی ارشد سراسری علم اطلاعات و دانش شناسی
توضیحات :
راهنمای جامع منابع آزمون کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی — ویژه آزمون ۱۴۰۴
۱. مقدمه و نقشه مسیر مطالعه
رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی (که در گذشته با عنوان کتابداری و اطلاع‌رسانی شناخته می‌شد) از رشته‌های مهم حوزه علوم انسانی است و هدف آن تربیت متخصصانی است که بتوانند با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، سازماندهی و مدیریت دانش را در کتابخانه‌ها، مراکز اطلاع‌رسانی، آرشیوها و نهادهای علمی و فرهنگی انجام دهند.
آزمون کارشناسی ارشد این رشته در سال ۱۴۰۴ بیشتر بر سه محور تمرکز دارد:
۱. مبانی نظری علم اطلاعات و دانش‌شناسی،
۲. سازماندهی و نمایه‌سازی اطلاعات،
۳. فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و روش تحقیق.
مطالعه این رشته نیازمند ترکیبی از دانش نظری، آشنایی با نرم‌افزارهای اطلاعاتی و درک عمیق از اصول طبقه‌بندی و بازیابی اطلاعات است.
۲. ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی
در آزمون کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، سؤالات از پنج درس اصلی طرح می‌شود:
۱. سازماندهی اطلاعات (فهرستنویسی و رده‌بندی)
۲. مبانی علم اطلاعات و دانش‌شناسی
۳. مدیریت دانش و فناوری اطلاعات
۴. آمار و روش تحقیق
۵. زبان عمومی
نکات اجرایی مهم:
-
درس «سازماندهی اطلاعات» سنگین‌ترین و مفهومی‌ترین بخش آزمون است.
-
در بخش مدیریت دانش، مفاهیم جدید مانند سیستم‌های مدیریت محتوا و هوش اطلاعاتی اهمیت دارند.
-
آمار و روش تحقیق معمولاً شامل سؤالات پایه‌ای ولی محاسباتی است.
-
زبان عمومی بیشتر بر واژگان تخصصی حوزه اطلاعات و درک مطلب تمرکز دارد.
۳. فهرست دروس و منابع پیشنهادی برای هر درس
الف) سازماندهی اطلاعات (فهرستنویسی و رده‌بندی)
منبع مرجع پایه:
-
سازماندهی اطلاعات (جلد ۱ و ۲) – دکتر عباس حری
-
رده‌بندی دهدهی دیوئی و کنگره – ترجمه دکتر فتاحی
منبع تکمیلی:
-
فهرستنویسی و نمایه‌سازی – دکتر شعاعی
منبع تمرینی:
-
تست‌های تألیفی و طبقه‌بندی‌شده سازمان سنجش (مدرسان شریف، سنجش و دانش)
نکته کاربردی:
به مباحث مربوط به قواعد رده‌بندی، واژگان کنترل‌شده، و استانداردهای MARC و Dublin Core توجه ویژه داشته باشید.
ب) مبانی علم اطلاعات و دانش‌شناسی
منبع مرجع پایه:
-
مبانی علم اطلاعات و دانش‌شناسی – دکتر عباس حری
-
فلسفه علم اطلاعات – دکتر رحمت‌الله فتاحی
منبع تکمیلی:
-
سیر تحول علم اطلاعات و اطلاع‌رسانی – نوشته مایکل باک‌لند
منبع تمرینی:
-
تست‌های طبقه‌بندی‌شده مبانی علم اطلاعات از آزمون‌های ارشد سال‌های اخیر
نکته کاربردی:
شناخت تحولات تاریخی رشته از کتابداری سنتی تا دانش‌شناسی دیجیتال بسیار مهم است.
ج) مدیریت دانش و فناوری اطلاعات
منبع مرجع پایه:
-
مدیریت دانش – دکتر مقیمی
-
فناوری اطلاعات در کتابخانه‌ها – دکتر فتاحی
منبع تکمیلی:
-
مدیریت اطلاعات – دکتر غفاری و نجفی
منبع تمرینی:
-
تست‌های فناوری اطلاعات و مدیریت دانش از مجموعه‌های آموزشی معتبر
نکته کاربردی:
مفاهیم "چرخه دانش"، "پایگاه داده‌ها"، "بازیابی اطلاعات"، و "سیستم‌های مدیریت محتوا" محور اصلی سؤال‌ها هستند.
د) آمار و روش تحقیق
منبع مرجع پایه:
-
روش تحقیق در علوم رفتاری – دکتر دلاور
-
آمار در علوم انسانی – دکتر شریفی
منبع تکمیلی:
-
روش تحقیق در علم اطلاعات – دکتر فتاحی
منبع تمرینی:
-
تست‌های آمار و روش تحقیق از آزمون‌های سال‌های اخیر
نکته کاربردی:
تسلط بر فرمول‌های میانگین، واریانس، ضریب همبستگی و آزمون فرضیه‌ها ضروری است.
هـ) زبان عمومی
منبع مرجع پایه:
-
۵۰۴ واژه ضروری زبان انگلیسی
-
لغات ضروری تافل (Barron’s Essential Words for the TOEFL)
منبع تکمیلی:
-
متون تخصصی زبان علم اطلاعات (Reading Comprehension for LIS)
منبع تمرینی:
-
تست‌های زبان کارشناسی ارشد سال‌های اخیر
نکته کاربردی:
یادگیری واژگان تخصصی حوزه اطلاعات، دانش، سیستم و فناوری اهمیت بالایی دارد.
۴. منابع تمرینی و کار با دفترچه‌های سازمان سنجش
برای تسلط بر سبک سؤالات، دفترچه‌های آزمون کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳ را حل و تحلیل کنید.
به‌ویژه آزمون‌های سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ که دارای ترکیب تحلیلی‌تری از دروس بودند.
پیشنهاد می‌شود برای هر درس، جدولی از موضوعات پرتکرار و تست‌های دشوار تهیه کنید و در بازه جمع‌بندی مرور نمایید.
۵. برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه (ویژه آزمون ۱۴۰۴)
الگوی هفتگی پیشنهادی:
-
۲ روز: سازماندهی اطلاعات
-
۲ روز: مبانی علم اطلاعات
-
۲ روز: مدیریت دانش و روش تحقیق
-
۱ روز: زبان عمومی و مرور تست‌ها
چرخه سه‌ماهه:
ماه اول (روز ۱ تا ۳۰):
مرور مبانی و مفاهیم پایه، خلاصه‌نویسی و مطالعه کتاب‌های اصلی دکتر حری و فتاحی.
ماه دوم (روز ۳۱ تا ۶۰):
تسلط بر رده‌بندی‌ها، سیستم‌های اطلاعاتی و شروع تست‌زنی زمان‌دار.
ماه سوم (روز ۶۱ تا ۹۰):
مرور خلاصه‌ها، تحلیل آزمون‌های سال‌های قبل، تمرین تست‌های دشوار و آزمون‌های شبیه‌سازی‌شده.
۶. تکنیک‌های عملی و نکات رتبه‌ساز
۱. برای هر مبحث، یک نقشه مفهومی ترسیم کنید تا ارتباط موضوعات را بهتر درک کنید.
۲. تست‌های سال‌های مختلف را به تفکیک فصل و موضوع دسته‌بندی کنید.
۳. در آمار و روش تحقیق، هر فرمول را همراه با یک مثال واقعی تمرین کنید.
۴. برای درس زبان، هر هفته حداقل ۵۰ واژه تخصصی جدید مرور نمایید.
۵. برای مباحث رده‌بندی، از تمرین‌های عملی با نمونه داده‌های واقعی استفاده کنید.
۷. جمع‌بندی و چک‌لیست نهایی
✅ مرور کامل مبانی و سازماندهی اطلاعات
✅ تمرکز بر مدیریت دانش و فناوری اطلاعات
✅ تسلط بر آمار، روش تحقیق و تحلیل داده‌ها
✅ تمرین تست‌های طبقه‌بندی‌شده سال‌های گذشته
✅ مرور واژگان تخصصی زبان و درک مطلب
✅ برگزاری آزمون‌های شبیه‌سازی‌شده و تحلیل نقاط ضعف
تاریخ : 1404-08-11