منابع کارشناسی ارشد سراسری طراحی شهری

راهنمای جامع منابع آزمون کارشناسی ارشد طراحی شهری — ویژه آزمون ۱۴۰۴

۱. مقدمه و نقشه مسیر مطالعه

رشته‌ی طراحی شهری شاخه‌ای میان‌رشته‌ای است که به تحلیل، برنامه‌ریزی و طراحی محیط‌های شهری و منظر شهری می‌پردازد. هدف این رشته، تربیت متخصصانی است که بتوانند فضاهای شهری با کیفیت، کارآمد و زیست‌پذیر برای ساکنان طراحی و اجرا کنند.
مسیر مطالعه شامل سه بخش اصلی است:

1. دروس تخصصی شامل مبانی طراحی شهری، طراحی منظر و فضاهای عمومی، تحلیل سیمای شهری و برنامه‌ریزی شهری،

2. روش تحقیق و تحلیل مکانی شامل آمار، GIS و روش‌های کمی و کیفی،

3. دروس عمومی شامل زبان تخصصی و استعداد تحصیلی.
   تسلط هم‌زمان بر مبانی نظری، مطالعات موردی شهری و تمرین با دفترچه‌های سال‌های گذشته، ستون اصلی برنامه مطالعاتی شما است.

۲. ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی

• برای هر درس سه سطح منبع پیشنهاد می‌شود:

  • منبع مرجع پایه برای فهم عمیق،

  • منبع تکمیلی برای عمق و دید تطبیقی،

  • منبع تمرینی برای سنجش و مرور.

• تهیه فهرست‌های یک‌صفحه‌ای (خلاصه‌های A4)، جداول مقایسه‌ای نظریه‌ها و نقشه‌های ذهنی، مرور سریع را در ماه‌های آخر تسهیل می‌کند.

• این ساختار با فهرست سرفصل‌های رسمی مطابقت دارد و تمرکز ویژه بر تحلیل فضاهای شهری و طراحی منظر توصیه می‌شود.

۳. فهرست دروس و منابع پیشنهادی برای هر درس

۱. مبانی و نظریه‌های طراحی شهری

• منبع مرجع پایه: متون جامع درباره تاریخچه، نظریه‌ها و اصول طراحی شهری، شامل طراحی فضاهای عمومی، سیمای شهری و مدل‌های توسعه.

• منبع تکمیلی: مقالات مروری در زمینه طراحی مشارکتی، طراحی پایدار و منظر شهری.

• منبع تمرینی: خلاصه‌های مقایسه‌ای نظریه‌ها، پرسش‌های تشریحی و تست‌های کنکور سال‌های اخیر.

• نکته کاربردی: ارائه مثال عملی از نظریه‌ها در شهرها یا فضاهای عمومی، امتیازآور است.

۲. طراحی منظر و فضاهای عمومی

• منبع مرجع پایه: کتاب‌های طراحی منظر و فضاهای باز شهری، شامل اصول طراحی، فرم، رنگ و عملکرد.

• منبع تکمیلی: مقالات موردی درباره باززنده‌سازی شهری، پارک‌ها و فضای سبز شهری.

• منبع تمرینی: تحلیل پروژه‌های طراحی منظر و حل تست‌های مفهومی.

• نکته کاربردی: تلفیق اصول طراحی با عملکرد اجتماعی و محیطی فضاها اهمیت ویژه دارد.

۳. سیمای شهری و ارزیابی محیط

• منبع مرجع پایه: متون تحلیل سیمای شهری، ارزیابی کیفیت فضا و شناخت بافت‌های شهری.

• منبع تکمیلی: مقالات پژوهشی درباره باززنده‌سازی بافت‌های فرسوده، هویت شهری و منظر تاریخی.

• منبع تمرینی: مطالعه موردی پروژه‌های شهری و تحلیل تغییرات بافتی.

• نکته کاربردی: توانایی تحلیل دیداری و عملکردی فضاها، امتیاز بالایی در آزمون دارد.

۴. روش تحقیق و تحلیل مکانی (آمار، GIS، روش‌های کمی و کیفی)

• منبع مرجع پایه: کتاب‌های روش تحقیق و آمار کاربردی در علوم شهری، شامل نمونه‌گیری، تحلیل داده‌ها و GIS.

• منبع تکمیلی: دستورالعمل‌های کاربرد GIS و نرم‌افزارهای تحلیل فضایی در طراحی شهری.

• منبع تمرینی: پروژه‌های کوچک تحلیل مکانی، مسائل آماری و تست‌های روش تحقیق از دفترچه‌های گذشته.

• نکته کاربردی: ساخت چک‌لیست انتخاب روش پژوهشی برای مسائل طراحی شهری کمک زیادی در آزمون خواهد کرد.

۵. سیاست‌گذاری و توسعه پایدار شهری

• منبع مرجع پایه: متون تحلیل سیاست‌های شهری، توسعه پایدار و برنامه‌ریزی استراتژیک.

• منبع تکمیلی: مقالات پژوهشی درباره اجرای سیاست‌ها و ارزیابی طرح‌های شهری.

• منبع تمرینی: نگارش پاسخ‌های تحلیلی و سناریوهای مدیریتی شهری.

• نکته کاربردی: توانایی ارتباط دادن سیاست‌ها و طراحی فضاها با داده‌های مکانی و اجتماعی، امتیازآور است.

۶. زبان تخصصی (انگلیسی) و استعداد تحصیلی

• منبع مرجع پایه زبان: مجموعه‌های درک مطلب آکادمیک و واژگان تخصصی طراحی شهری و منظر.

• منبع تکمیلی: مطالعه چکیده‌ها و مقالات کوتاه از ژورنال‌های بین‌المللی طراحی شهری و منظر.

• منبع تمرینی: تمرین روزانه درک مطلب زمان‌دار، فلش‌کارت واژگان و خلاصه‌نویسی مقاله.

• نکته کاربردی: مطالعه ۳۰ دقیقه روزانه چکیده‌های علمی و پاسخ زمان‌دار بیشترین بازده را دارد.

۴. منابع تمرینی و کار با دفترچه‌های سازمان سنجش

• حل و تحلیل دفترچه‌های سال‌های گذشته و استخراج تیپ‌های پرتکرار سؤال.

• تمرین شبیه‌سازی آزمون تحت زمان و تحلیل اشتباهات.

• تمرکز بر تست‌های تحلیلی طراحی فضا، تحلیل سیمای شهری و پروژه‌های عملی.

۵. برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه

• روزهای 1–30: مبانی نظری طراحی شهری و منظر، همراه با خلاصه‌نویسی و جداول مقایسه‌ای.

• روزهای 31–60: تحلیل سیمای شهری، GIS و روش تحقیق به صورت ترکیبی.

• روزهای 61–80: تست‌زنی موضوعی با دفترچه‌های سال‌های قبل، تمرین تحلیل پروژه‌ها و سناریوها.

• روزهای 81–90: شبیه‌سازهای کامل، مرور خلاصه‌ها و رفع اشکال هدفمند.

الگوی هفتگی: پنج روز مطالعه مفهومی، یک روز تست سنگین، یک روز مرور و استراحت فعال.
روزانه ۲۰–۳۰ دقیقه زبان و ۳۰–۶۰ دقیقه تمرین روش تحقیق/GIS لحاظ شود.

۶. تکنیک‌های عملی و نکات رتبه‌ساز

• خلاصه‌های یک‌صفحه‌ای برای هر مبحث تهیه کنید و در ماه آخر فقط آن‌ها را مرور کنید.

• دفتر «دلایل خطا» داشته باشید و بعد از هر آزمون شبیه‌سازی علت خطاها را ثبت و دسته‌بندی کنید.

• برای دروس نظری، ماتریس مقایسه‌ای نظریه‌ها و پروژه‌های شهری بسازید.

• در بخش روش تحقیق، برای هر مسئله یک فهرست کوتاه از روش‌های ممکن و معیار انتخاب آن‌ها تهیه کنید.

• زبان تخصصی را روزانه با چکیده‌خوانی و خلاصه‌نویسی تمرین کنید.

۷. جمع‌بندی و چک‌لیست نهایی

• مرور دفترچه‌های سازمان سنجش و تست‌های سال‌های اخیر حداقل سه مرتبه.

• مرور صفحات خلاصه و فلش‌کارت‌ها در ۱۴ روز آخر.

• انجام حداقل دو شبیه‌ساز کامل در ماه آخر و تحلیل دقیق هر اشتباه.

• تنظیم خواب، تغذیه و کاهش تمرین فشرده ۲–۳ روز پیش از آزمون.