منابع دکتری سراسری نیمه متمرکز مهندسی صنایع
توضیحات :
راهنمای جامع منابع آزمون دکتری مهندسی صنایع — ویژه آزمون ۱۴۰۴
مقدمه و نقشه مسیر مطالعه
آزمون دکتری مهندسی صنایع یکی از جامع‌ترین و میان‌رشته‌ای‌ترین آزمون‌های فنی کشور است. ساختار کلی آزمون شامل سه بخش اصلی است:
۱. دروس تخصصی رشته در سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد (تحقیق در عملیات پیشرفته، تئوری تصمیم‌گیری، مهندسی کیفیت، مدیریت تولید و کنترل پروژه)،
۲. روش تحقیق، تحلیل داده و مدل‌سازی ریاضی،
۳. دروس عمومی شامل زبان تخصصی و استعداد تحصیلی.
موفقیت در این آزمون نیازمند تسلط هم‌زمان بر مدل‌های بهینه‌سازی، مفاهیم اقتصادی–مدیریتی، و تمرین گسترده بر روی سوالات سال‌های گذشته است.
(مرجع سرفصل‌ها: دفترچه‌های رسمی سازمان سنجش و برنامه‌های مصوب کارشناسی ارشد مهندسی صنایع.)
ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی
برای هر درس سه سطح منبع توصیه می‌شود:
-
منبع مرجع پایه: برای درک بنیادی مفاهیم و اثبات‌ها
-
منبع تکمیلی: برای یادگیری روش‌های نوین و تحلیل‌های مقایسه‌ای
-
منبع تمرینی: برای تثبیت مفاهیم و آشنایی با تیپ سوالات
توصیه می‌شود برای هر مبحث، خلاصه‌های یک‌صفحه‌ای (A4)، جداول فرمول‌ها و نقشه‌های ذهنی الگوریتم‌ها آماده کنید تا در ماه‌های پایانی مرور سریع‌تری داشته باشید.
فهرست دروس و منابع پیشنهادی
۱. تحقیق در عملیات پیشرفته (Advanced Operations Research)
منبع مرجع پایه:
-
Introduction to Operations Research – Hillier & Lieberman
-
کتاب «تحقیق در عملیات پیشرفته» – تألیف دکتر عادل آذر و دکتر مومنی
منبع تکمیلی:
-
مقالات علمی در زمینه الگوریتم‌های فراابتکاری (ژنتیک، PSO، NSGA-II) و مدل‌سازی غیرخطی
-
کتاب Operations Research: Applications and Algorithms – Taha
منبع تمرینی:
-
حل مثال‌های LP، NLP، IP و تحلیل حساسیت
-
تمرین با سوالات سال‌های اخیر آزمون دکتری
نکته کاربردی: برای هر مسئله، ابتدا نوع مدل (خطی، عدد صحیح، غیرخطی) را تشخیص دهید و جدول مقایسه‌ای روش‌های حل (Simplex، Branch & Bound، Interior Point) بسازید.
۲. تئوری تصمیم‌گیری و تحلیل سیستم‌ها
منبع مرجع پایه:
-
Decision Analysis for Management Judgment – Goodwin & Wright
-
کتاب «تصمیم‌گیری چندمعیاره» – دکتر علی رضایی و دکتر زاهدی
منبع تکمیلی:
-
منابع مربوط به AHP، ANP، TOPSIS و روش‌های فازی تصمیم‌گیری
-
مقالات کاربردی در حوزه ارزیابی پروژه‌ها و تحلیل ریسک
منبع تمرینی:
-
حل مثال‌های MCDM و تمرین طراحی ماتریس تصمیم
-
آزمون‌های سال‌های اخیر در بخش تحلیل تصمیم
نکته کاربردی: برای هر روش تصمیم‌گیری، نمودار گام‌به‌گام الگوریتم و کاربرد صنعتی آن را بنویسید (مثلاً انتخاب تأمین‌کننده با AHP).
۳. مهندسی کیفیت و کنترل آماری فرآیندها (SPC)
منبع مرجع پایه:
-
Quality Control and Industrial Statistics – Montgomery
-
کتاب «مهندسی کیفیت» – دکتر علی‌اصغر پور
منبع تکمیلی:
-
مقالات و منابع در حوزه شش سیگما (Six Sigma) و بهبود فرآیند
-
کتاب «مهندسی کیفیت در صنایع» – تألیف دکتر علی رضایی
منبع تمرینی:
-
تحلیل نمودارهای کنترل (X-R, p, c) و شاخص‌های قابلیت فرآیند
-
تمرین محاسبه Cp، Cpk و تحلیل واریانس
نکته کاربردی: تمرکز ویژه روی سوالات نمودارهای کنترلی و شاخص‌های عملکرد فرآیند در آزمون داشته باشید؛ این مباحث پرتکرار هستند.
۴. مدیریت تولید و عملیات (Production & Operations Management)
منبع مرجع پایه:
-
Production and Operations Management – Heizer & Render
-
کتاب «مدیریت تولید و عملیات» – دکتر سید محمد اعرابی
منبع تکمیلی:
-
مقالات و منابع جدید در برنامه‌ریزی ظرفیت، نگهداری و تعمیرات (TPM) و مدیریت زنجیره تأمین
منبع تمرینی:
-
تمرین با مدل‌های برنامه‌ریزی تولید، کنترل موجودی (EOQ، MRP) و زمان‌بندی
نکته کاربردی: برای هر فصل جدول خلاصه روابط ریاضی و فرمول‌های تصمیم‌گیری تولید تهیه کنید.
۵. مدل‌سازی ریاضی و شبیه‌سازی سیستم‌ها
منبع مرجع پایه:
-
Simulation Modeling and Analysis – Law & Kelton
-
جزوه‌های شبیه‌سازی صنعتی – دانشگاه علم و صنعت ایران
منبع تکمیلی:
-
مقالات درباره شبیه‌سازی رویداد گسسته و مدل‌های مونت‌کارلو
منبع تمرینی:
-
تمرین مدل‌سازی سیستم‌های صف، تولید و لجستیک
نکته کاربردی: یادگیری نحوه طراحی دیاگرام جریان سیستم (Flowchart) و تفسیر خروجی‌های شبیه‌سازی اهمیت زیادی دارد.
۶. روش تحقیق و آمار مهندسی
منبع مرجع پایه:
-
Research Methods for Engineers – David V. Thiel
-
کتاب «روش تحقیق در مهندسی» – تألیف دکتر خاکی
منبع تکمیلی:
-
مباحث تحلیل رگرسیون، طراحی آزمایش‌ها (DOE) و آمار استنباطی
منبع تمرینی:
-
سوالات محاسباتی و تحلیلی در زمینه همبستگی، آزمون فرض و ANOVA
نکته کاربردی: ساخت چک‌لیست انتخاب روش پژوهشی (مثلاً چه زمانی از DOE یا شبیه‌سازی استفاده کنیم) کمک بزرگی در پاسخ‌دهی دقیق است.
۷. زبان تخصصی و استعداد تحصیلی
منبع مرجع پایه:
-
مجموعه واژگان تخصصی Industrial Engineering
-
کتاب‌های آمادگی زبان دکتری (زبان عمومی و تخصصی وزارت علوم)
منبع تکمیلی:
-
مرور چکیده‌ها و مقالات علمی از مجلات IIE Transactions و Computers & Industrial Engineering
منبع تمرینی:
-
تمرین روزانه درک مطلب، فلش‌کارت واژگان، و تست‌های زمان‌دار
نکته کاربردی: روزانه ۲۰ دقیقه خواندن مقالات کوتاه و پاسخ به سوالات درک مطلب باعث تثبیت واژگان تخصصی می‌شود.
منابع تمرینی و تحلیل دفترچه‌های سازمان سنجش
تحلیل دفترچه‌های آزمون دکتری مهندسی صنایع سال‌های گذشته، شناسایی تیپ سوالات پرتکرار (به‌ویژه در تحقیق در عملیات و تصمیم‌گیری چندمعیاره) و تمرین تحت شرایط زمان‌بندی‌شده از کلیدهای اصلی موفقیت است.
همچنین مطالعه پاسخ‌های تشریحی رتبه‌های برتر، دید تحلیلی داوطلب را تقویت می‌کند.
(سازمان سنجش کشور مرجع رسمی سرفصل‌ها و نمونه‌های آزمون است.)
برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه پیشنهادی
روزهای ۱–۳۰:
مطالعه پایه تحقیق در عملیات، تصمیم‌گیری و مدیریت تولید + خلاصه‌نویسی روابط و مدل‌ها
روزهای ۳۱–۶۰:
تمرکز بر مهندسی کیفیت، شبیه‌سازی و روش تحقیق + تمرین با سوالات سال‌های اخیر
روزهای ۶۱–۸۰:
تست‌زنی هدفمند، تحلیل خطاها، و مرور خلاصه‌های یک‌صفحه‌ای
روزهای ۸۱–۹۰:
شبیه‌سازی آزمون کامل، مرور فلش‌کارت‌ها و رفع اشکال هدفمند
الگوی هفتگی:
پنج روز مطالعه مفهومی، یک روز تست‌زنی سنگین، یک روز مرور و استراحت فعال.
تکنیک‌های عملی و نکات رتبه‌ساز
-
برای هر الگوریتم تحقیق در عملیات، فلوچارت ساده طراحی کنید.
-
جدول مقایسه‌ای بین روش‌های تصمیم‌گیری (AHP، TOPSIS، ELECTRE) تهیه کنید.
-
فرمول‌های SPC، موجودی و زمان‌بندی را در یک برگه خلاصه کنید.
-
از آزمون‌های شبیه‌سازی برای مدیریت زمان استفاده کنید.
-
زبان تخصصی را با خواندن Abstract مقالات تقویت کنید نه با حفظ لغات منفصل.
جمع‌بندی و چک‌لیست نهایی تا روز آزمون
-
مرور دفترچه‌های آزمون دکتری حداقل سه مرتبه
-
مرور خلاصه‌ها و فلش‌کارت‌ها در دو هفته آخر
-
انجام حداقل دو آزمون شبیه‌سازی کامل در ماه پایانی
-
کاهش حجم مطالعه و تمرکز بر آرامش ذهنی ۲–۳ روز پیش از آزمون
با اجرای این نقشه مطالعاتی و تمرکز بر منابع سه‌لایه معرفی‌شده، می‌توانید تسلط کامل بر مباحث تخصصی و مهارتی مهندسی صنایع پیدا کرده و در آزمون دکتری سراسری ۱۴۰۴ با آمادگی بالا حضور یابید.
تاریخ : 1404-07-12