منابع دکتری سراسری نیمه متمرکز آناتومی و جنین شناسی مقایسه ای

راهنمای جامع منابع آزمون دکتری سراسری آناتومی و جنین‌شناسی مقایسه‌ای دامپزشکی (۱۴۰۴)

۱. مقدمه و نقشه مسیر مطالعه:

• تمرکز اصلی آزمون: تسلط بر آناتومی توپوگرافیک (روابط فضایی اندام‌ها و نواحی)، آناتومی کاربردی (جراحی، تصویربرداری)، و جنین‌شناسی تکوینی (از لقاح تا تشکیل اندام‌ها) با تمرکز بر تفاوت‌های گوسفند، گاو، اسب، و سگ.
• مسیر مطالعه: شروع از تکوین اولیه (گامت‌زایی، لقاح، گاسترولاسیون)، عبور از آناتومی سیستمیک و توپوگرافیک (به‌ویژه اندام‌های حفره شکمی و قفسه سینه)، و ختم به آناتومی کاربردی و ناهنجاری‌های تکوینی.

۲. ساختار ۳ لایه منابع:

• لایه اول (پایه تکوینی): گامت‌زایی، لقاح، تقسیم سلولی (کلاواژ)، و گاسترولاسیون (تشکیل لایه‌های مزودرم، اکتودرم، و آندودرم).
• لایه دوم (آناتومی سیستمیک): مطالعه عمیق آناتومی اسکلتی، عضلانی، عصبی، و عروقی در هر سیستم، با تمرکز بر نام‌گذاری‌ها و تغییرات بین گونه‌ای.
• لایه سوم (توپوگرافیک و مقایسه‌ای): روابط دقیق اندام‌ها در نواحی کلیدی (مانند حفره شکمی، سروگردن، و اندام حرکتی)، آناتومی جراحی، و جنین‌شناسی اندام‌ها (نورولاسیون، تکوین قلب، و دستگاه تناسلی).
• نکته اجرایی: تهیه جدول مقایسه‌ای دقیق برای تفاوت‌های عروقی اصلی (مثل شاخه‌های قوس آئورت) و ساختارهای گوارشی در اسب، گاو، و سگ.

۳. فهرست دروس با نکات کلیدی:

• الف) جنین‌شناسی عمومی و مقایسه‌ای:
• نکات کلیدی: مکانیسم‌های مولکولی تعیین سرنوشت سلولی ($ext{Cell Fate}$)، تمایز مزودرم میانی (تشکیل کلیه) و پاراکسیال (تشکیل سومات‌ها)، و $ext{Timing}$ رخدادهای تکوینی در گونه‌های مختلف.
• ب) آناتومی ناحیه‌ای سروگردن:
• نکات کلیدی: عصب‌رسانی زبان و حنجره، عضلات بلع، و روابط فضایی غدد بزاقی و لنفاوی ناحیه.
• ج) آناتومی حفره سینه و شکم:
• نکات کلیدی: تفاوت‌های آناتومی شکمبه (رومن) و نگاری (رتیکولوم) در نشخوارکنندگان، آناتومی کاربردی کبد و پانکراس، و نواحی عروقی حساس برای جراحی.
• د) آناتومی سیستم عصبی مرکزی و محیطی:
• نکات کلیدی: آناتومی ساقه مغز و مخچه، عصب‌رسانی اندام‌های حرکتی (شبکه بازویی و کمری‌خاجی)، و مقایسه طرح‌بندی قشر مغز.
• ه) آناتومی اندام‌های حرکتی و جراحی:
• نکات کلیدی: مکانیسم قفل اندام حرکتی در اسب، آناتومی مفاصل مهم (مفصل زانو و شانه)، و عروق‌رسانی نواحی انتهایی اندام‌ها ($ext{Hoof}$).

۴. منابع تمرینی:

• ترسیم شماتیک مقاطع عرضی بدن در نواحی مهم (مثل ناحیه نافی یا قفسه سینه).
• تحلیل تصویربرداری‌های $ext{MRI/CT}$ ساده برای شناسایی ساختارهای کلیدی.

۵. برنامه ۹۰ روزه فازبندی شده:

• فاز اول (روز ۱–۳۰): تسلط کامل بر جنین‌شناسی عمومی (تا تشکیل اندام‌ها) و آناتومی سیستم اسکلتی و عضلانی.
• فاز دوم (روز ۳۱–۶۰): تمرکز بر آناتومی سیستم‌های احشایی (گوارش، تنفس، ادراری-تناسلی) و آناتومی ناحیه‌ای سروگردن.
• فاز سوم (روز ۶۱–۹۰): مرور جامع آناتومی توپوگرافیک، جنین‌شناسی تخصصی اندام‌ها، و تمرین روی تفاوت‌های مقایسه‌ای کلیدی بین گونه‌های هدف.

۶. تکنیک‌های رتبه‌ساز:

• جدول ریشه‌های عصب‌ها: مقایسه دقیق ریشه‌های عصبی و عضلاتی که عصب‌دهی می‌کنند (مثلاً ریشه‌های $ext{C6-T2}$ در سگ و گاو).
• فلوچارت تکوین قلب: ترسیم مراحل دقیق و پیچیده خم شدن لوله قلبی ($ext{Looping}$) و تشکیل سپتوم‌ها (دیواره‌ها) در قلب جنین.

۷. چک‌لیست نهایی آمادگی:

• توانایی شرح دقیق مراحل و زمان‌بندی تکوین اندام‌های تناسلی و ناهنجاری‌های شایع آن.
• درک کامل روابط فضایی ساختارها در عمل‌های جراحی رایج دامپزشکی (مانند سزارین یا $ext{Rumenotomy}$).
• تسلط بر نام‌گذاری‌ها ($ext{Nomenclatura Anatomica Veterinaria}$) و اصطلاحات کلیدی در هر گونه.