منابع دکتری آزاد الهیات و معارف اسلامی - تاریخ و تمدن ملل اسلامی
توضیحات :
راهنمای جامع منابع آزمون
دکتری آزاد الهیات و معارف اسلامی
گرایش: تاریخ و تمدن ملل اسلامی – ۱۴۰۴
۱. مقدمه و نقشه مسیر مطالعه
گرایش تاریخ و تمدن ملل اسلامی بر بررسی تحولات تاریخی جهان اسلام، شکلگیری تمدن اسلامی، نهادهای فرهنگی، علمی، سیاسی و اجتماعی مسلمانان و تعامل آنان با سایر تمدنها تمرکز دارد. داوطلب موفق باید علاوه بر تسلط بر سیر تاریخی اسلام از صدر تا دورههای متأخر، قدرت تحلیل تمدنی، تطبیق تاریخی و فهم جریانهای فکری ـ فرهنگی را داشته باشد.
نقشه مسیر مطالعه پیشنهادی:
-
مرحله اول: تسلط بر تاریخ سیاسی و اجتماعی اسلام
-
مرحله دوم: مطالعه تمدن اسلامی (علم، فرهنگ، هنر، نهادها)
-
مرحله سوم: تحلیل تطبیقی تمدن اسلامی با سایر تمدنها
-
مرحله چهارم: تمرین پاسخ تحلیلی و جمعبندی نهایی
۲. ساختار پیشنهادی پاسخ و نکات اجرایی
در پاسخگویی به سؤالات آزمون:
-
ارائه چارچوب تاریخی (زمان، مکان، بستر سیاسی ـ اجتماعی)
-
تحلیل علّی تحولات تمدنی (عوامل شکلگیری، شکوفایی و افول)
-
استفاده از مفاهیم کلیدی تمدن اسلامی
-
پرهیز از پاسخ صرفاً حفظی و روایی
-
توجه ویژه به پیوستگی تاریخ و تمدن
۳. فهرست دروس و منابع پیشنهادی
الف) تاریخ اسلام و جهان اسلام
منبع مرجع پایه:
-
تاریخ اسلام، رسول جعفریان
-
تاریخ سیاسی اسلام، محمدحسین جعفریان
منبع تکمیلی:
-
تاریخ تمدن اسلام، جرجی زیدان
-
تاریخ تحلیلی صدر اسلام، جعفر شهیدی
منبع تمرینی:
-
مجموعه سؤالات تاریخ اسلام دکتری (آزاد و سراسری)
نکته کاربردی:
تمرکز بر دورههای انتقال قدرت (خلفا، امویان، عباسیان)
ب) تمدن اسلامی
منبع مرجع پایه:
-
تمدن اسلامی، مرتضی مطهری
-
تمدن و فرهنگ اسلامی، علیاکبر ولایتی
منبع تکمیلی:
-
تاریخ تمدن اسلام و عرب، گوستاو لوبون
-
نقش مسلمانان در تمدن جهانی، سیدحسین نصر
منبع تمرینی:
-
خلاصهنویسی تحلیلی از نهادهای تمدنی (علم، آموزش، اقتصاد)
نکته کاربردی:
سؤالات معمولاً مفهومی و تحلیلیاند نه صرفاً تاریخی
ج) تاریخ فرهنگی و اجتماعی اسلام
منبع مرجع پایه:
-
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، احمد شلبی
منبع تکمیلی:
-
جامعهشناسی تاریخی تمدن اسلامی، عبدالله نصری
منبع تمرینی:
-
مرور موضوعی فرهنگ، هنر و علم در تمدن اسلامی
نکته کاربردی:
پیوند تاریخ فرهنگی با شرایط سیاسی بسیار مهم است
۴. منابع تمرینی و کار با دفترچههای سازمان سنجش
-
بررسی سؤالات دکتری آزاد الهیات (۱۰ سال اخیر)
-
استخراج محورهای پرتکرار:
-
شکلگیری تمدن اسلامی
-
نقش خلفا و حکومتها
-
مراکز علمی و فرهنگی
-
-
پاسخنویسی تشریحی و زمانبندیشده
۵. برنامه مطالعاتی فشرده ۹۰ روزه
ماه اول:
-
تاریخ اسلام از صدر تا عباسیان
-
مطالعه روزانه ۴–۵ ساعت
ماه دوم:
-
تمدن اسلامی (علم، فرهنگ، سیاست)
-
خلاصهنویسی و دستهبندی مفاهیم
ماه سوم:
-
مرور تطبیقی
-
حل سؤالات سالهای گذشته
-
جمعبندی نهایی
الگوی هفتگی:
-
۵ روز مطالعه
-
۱ روز مرور
-
۱ روز آزمون آزمایشی
۶. تکنیکهای عملی و نکات رتبهساز
-
طراحی جدولهای تطبیقی تمدنها
-
تمرکز بر علل شکوفایی و افول تمدن اسلامی
-
استفاده از کلیدواژههای تحلیلی در پاسخها
-
تسلط بر نامها، مکانها و نهادهای مهم تمدنی
۷. جمعبندی و چکلیست نهایی
-
تسلط بر تاریخ سیاسی اسلام
-
درک مفهومی تمدن اسلامی
-
توان تحلیل تحولات فرهنگی و اجتماعی
-
تمرین پاسخگویی تحلیلی
-
مرور نهایی منابع مرجع
تاریخ : 1404-10-01



