پژوهشی درباره احادیث نهی از تفسیر به رای در نگاه فریقین

چکیده
    فریقین سند احادیث نهی از تفسیر به رأی را پذیرفته و دربارهء مفاد این احادیث به دوگروه کلی تقسیم شده اندهء گروهی با استناد به این روایات هر نوع کوششی را برای استنباط مراد خدا از ظواهر آیات مردود و حرام می دانند، گروه غالب با رد این نگرش نهی از تفسیر به رأی را به معنای نفی مطلق تفسیر قلمداد نمی کنندو بر این باورندکه مقصود از این روایات تفسیر بدون علم، یا تحمیل رأی بر قرآن است. برخلاف تصور برخی اختلاف نظر این دوگروه لفظی نیست; چه این که تقسیم این روایات به تفسیر به رأی جایزو غیر جایز بی مورد است.
    اکثر قرآن پژوهان فریقین معتقدند کاوش در حیطهء ظواهر الفاظ قرآن برای درک مراد خدا پس از فحص و بررسی تمام شواهدو قراین درو ن نصی و برون نصی عنوان تفسیر دارد اما مصداق تفسیر به رأی نیست در این معنا و نیز مصادیقی که برای تفسیر به رأی ذکر کرده اند به نقاط مشترک فراوانی در بین فریقین بر می خوریم;از این روهیچکدام از دو فریق نمی توانند یکدیگر را متهم کرده تفسیرشان را در جرگهء تفسیر به رأی محسوب کنند.