پاسخ ایمنی جوجه‏ های گوشتی تحت تنش سرمایی به ویتامین C و کوآنزیم Q10

چکیده
    این آزمایش به‌منظور بررسی نقش آنتی‌اکسیدانی ویتامین C (VC و کوآنزیم Q₁₀ (CoQ₁₀) بر پاسخ ایمنی جوجه‏های گوشتی تحت شرایط تنش سرمایی بااستفاده از تعداد 500 قطعه جوجۀ نر آرین در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و پنج تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل گروه کنترل مثبت (PC، شرایط عادی پرورش، و بدون دریافت آنتی‏اکسیدان)، گروه کنترل منفی (NC، تنش سرمایی، و بدون دریافت آنتی‏اکسیدان)، تنش سرمایی به‌همراه تیمارهای حاوی VC (300 میلی‌گرم در کیلوگرم جیره)، CoQ₁₀ (40 میلی‌گرم در کیلوگرم جیره)، و مخلوط VC+CoQ₁₀ با دزهای ذکر‌شده در جیرۀ پایه بود. برای اعمال تنش سرمایی، از 15 تا 42 روزگی، دمای سالن 15 درجۀ سانتی‌گراد ثابت نگه‌داشته‌شد. صفات تیتر واکسن‌ها، پاسخ ایمنی هومورال، ایمنی سلولی، و وزن نسبی اندام‌های ایمنی مطالعه شد. نتایج نشان داد که با وجود کاهش وزن نسبی طحال تحت تنش سرمایی، تفاوت‌ها معنی‌دار نبودند. پرندگانی که تحت تأثیر تنش سرمایی قرار گرفتند، وزن نسبی بورس بالاتری داشتند (01/0<P) و استفاده از آنتی‌اکسیدان‌‌ها به‏ویژه CoQ₁₀ وزن نسبی آن‌ها را کاهش داد (05/0>P). درصد لنفوسیت‌ها درنتیجۀ تنش سرمایی، کاهش یافت (05/0>P). بهبود پاسخ ایمنی سلولی هم در پاسخ به تزریق زیرجلدی فیتوهماگلوتینین و هم در تکثیر لنفوسیت‌هایT  در شرایط آزمایشگاهی مشاهده گردید (05/0<P). نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مواد آنتی‏اکسیدانی VC و CoQ₁₀ در شرایط تنش سرمایی باعث بهبود سیستم ایمنی و کاهش تلفات شد.