نگاهی به هنر نازک‌کاری چوب در سنندج از دورۀ قاجار تا امروز

چکیده
  نازک‌کاری از جمله هنرهایی است که وسایل کاربردی و هنری از چوب‌های خوش نقش و رنگ با ظرافت و دقت بالا ساخته می‌شود. شواهد و مدارک نشان می‌دهد که از دورۀ صفوی هنر اُرسی‌سازی و به تبع آن هنر نازک‌کاری در شهر سنندج گسترش یافته است. فعالیت اُرسی‌سازی اکنون به دلایل متعدد، از جمله کمبود استادکار و هزینه‌های بالا، رونق ندارد، امّا هنر نازک‌کاری هنوز پر‌رونق است. هر چند که آثار نازک‌کاری دورۀ صفوی در سنندج تاکنون یافت نشده، ولی آثار هنر نازک‌کاری مربوط به دورۀ قاجار باقیمانده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اوج و رونق هنر نازک‌کاری سنندج از اواسط دورۀ قاجار به بعد بوده است. به نظر‌ می‌رسد که هنرمندان عرصۀ نازک‌کاری سنندجی بر اساس اسلوب و روش‌ هنرهای چوبی سایر نقاط ایران کار را آغاز نموده، ولی به‌تدریج با توجه به شرایط اقلیمی، گذشت زمان و تقاضا شیوه‌ای خاص را پدید آورده‌اند؛ زمینه‌ی مناسب برای رشد و توسعه از یک سو و تلاش هنرمندان از سوی دیگر هم موجب پایداری و گسترش این هنر گردیده است. این مقاله دربارۀ پیشینه هنرهای چوبی، روش تهیۀ چوب و استخراج ریشه‌ی گردو، هنر نازک‌کاری، ابزارهای نازک‌کاری، مراحل رنگ‌کاری با لاک و الکل و هنرمندان نازک‌کار است.