مقایسه چند عصاره‌گیر برای استخراج پتاسیم قابل جذب گندم در برخی از خاکهای استان همدان

چکیده
    پتاسیم یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان می‌باشد و از نظر فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی از مهمترین کاتیونها در گیاهان محسوب می‌شود. لذا آگاهی از وضعیت پتاسیم خاکها در استفاده بهتر از کودهای پتاسیمی در مزارع لازم است. گرچه استات آمونیوم عصاره‌گیر رایج در ارزیابی پتاسیم قابل استفاده درخاکهای ایران می‌باشد، تحقیق حاضر به منظور ارزیابی چند عصاره‌گیر جهت عصاره‌گیری پتاسیم قابل استفاده گندم در بعضی از خاکهای استان همدان صورت گرفته است. بدین منظور 10 نمونه خاک از بین 40 نمونه خاک نمونه برداری شده انتخاب شد. پتاسیم قابل عصاره‌گیری این خاکها با استفاده از عصاره‌گیرهای استات آمونیوم یک مولار، اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار، کلرید سدیم یک مولار و کلرید کلسیم 01/0 مولار استخراج شد. ارتباط بین پتاسیم عصاره‌گیری شده و جذب پتاسیم توسط گیاه می‌تواند فاکتور مهمی در انتخاب روش اندازه گیری پتاسیم خاکها باشد. به همین علت در مطالعات گلخانه‌ای از گندم الوند استفاده شد. پتاسیم استخراج شده توسط اسید سولفوریک 025/0 مولار با تمام عصاره‌گیرها بجز استات آمونیوم مولار همبستگی معنی‌داری نشان داد. بین سایر عصاره‌گیرها همبستگی معنی‌دار مشاهده شد. پتاسیم استخراج شده توسط عصاره‌گیرهای استات آمونیوم یک مولار، اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار، کلریدکلسیم 01/0 مولار و کلریدسدیم یک مولار با جذب پتاسیم همبستگی معنی‌داری نشان دادند. بین پتاسیم استخراج شده توسط اسید سولفوریک 025/0 مولار، کلرید باریم 1/0 مولار و کلریدسدیم یک مولار با عملکرد گندم همبستگی معنی‌داری مشاهده شد. به نظر می‌رسد در خاکهای مورد مطالعه عصاره‌گیرهای کلرید کلسیم 01/0 مولار، کلرید سدیم یک مولار و کلرید باریم 1/0 مولار در مقایسه با عصاره‌گیرهای اسید سولفوریک 025/0 مولار و استات آمونیوم یک مولار جهت ارزیابی قابلیت جذب پتاسیم مناسب تر باشند