مقایسه شاخص‌های فاصله‌ای و مبتنی بر کوادرات در تعیین الگوی پراکنش تاغ (منطقه سیاه‌کوه یزد)

چکیده
   با توجه به اینکه مساحت قابل ‌‌توجهی از بیابان‌های مرکزی کشور زیر پوشش گونه‌های مختلف تاغ قرار دارد، هرگونه مطالعه در مورد این گیاهان مقاوم حائز اهمیت زیادی است. در این راستا دو نقطه از جنگل‏های تاغ، هر یک به مساحت 30 هکتار انتخاب و از طریق اندازه‌گیری فاصله و آزیموت، موقعیت مکانی کلیه پایه‌ها ثبت گردید. با کمک نرم‌‌افزار GIS Arc نقشه موقعیت مکانی پایه‌ها ترسیم و در هر بخش 35 قطعه نمونه 10 آری به‌صورت تصادفی سیستماتیک پیاده ‌‌شد. مراکز این قطعه‌ها به‌عنوان نقطه تصادفی برای بررسی روش‏های فاصله‌ای مد نظر قرار گرفت. شاخص‌های فاصله‌ای شامل ابرهارت، هینز، هاپکینز، جانسون زایمر، پیلو، هولگیت، نزدیکترین همسایه و مربع تی (C) و شاخص‌های کوادراتی شامل موریسیتا، استاندارد شده موریسیتا، گرین، نسبت واریانس به میانگین و لوید بودند. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان دادند که در منطقة اول با توجه به شاخص‌های ابرهارت، هاینز، پیلو، موریسیتا، C ، نزدیک‌ترین همسایه، پراکنش و موریسیتا الگو تصادفی و بر اساس شاخص جانسون زایمر کپه‌ای است. شاخص‌های گرین و لوید نیز الگو را تصادفی مایل به کپه‌ای نشان دادند. در منطقة دوم تمامی شاخص‌ها به استثنای شاخص‌های هاپکینز و جانسون زایمر الگو را کپه‌ای نشان دادند. از برآیند این روش‏ها، الگوی پراکنش تاغ در منطقه سیاه‌کوه از تصادفی مایل به کپه‌ای در مناطق هموار تا کپه‌ای در کوهپایه‌ها ارزیابی می‌گردد. همچنین بهترین شاخص‌ها برای تعیین الگوی پراکنش تاغ مربع تی و هولگیت ارزیابی شدند. بین شاخص‌های مبتنی بر کوادرات نیز شاخص موریسیتا بهتر از سایرین توانست الگوی پراکنش واقعی را تشخیص دهد.