مالکیت مستقیم و غیرمستقیم اوراق بهادار

چکیده
    تحولات دنیای مدرن در بازارهای سرمایه نیز ظهور یافته و الکترونیکی شدن اوراق بهادار را به دنبال داشته است. در پی این تحول، مالکیت این اوراق از مستقیم به غیرمستقیم تغییر شکل یافت. نامرسوم بودن استفاده از مالکیت غیرمستقیم در کشورهایی با سیستم حقوقی رومی- ژرمنی از یک‌سو و مشکلات کاربردی مالکیت مستقیم از سوی دیگر، مطالعه و تبیین ماهیت انواع مالکیت اوراق بهادار را می‌طلبد. در اینجا مالکیت مستقیم را رابطۀ بی‌واسطه بین شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران تعریف کرده‌ایم. مالکیت غیرمستقیم نیز رابطۀ بی‌واسطه میان شرکت‌ها و واسطه‌ها از یک‌سو و رابطۀ باواسطۀ شرکت‌ها با سرمایه‌گذاران از سوی دیگر است. سیستم فعلی حاکم بر مالکیت اوراق بهادار در ایران، سیستم مالکیت مستقیم است. باتوجه به سیطرۀ معاملات اوراق بهادار اسلامی (صکوک) در سال‌های اخیر، تحلیل مالکیت این اوراق ضروری است. به‌نظر می‌رسد مالکیت غیرمستقیم اوراق بهادار بهتر از دیگر انواع مالکیت پاسخگوی نیازهای بازار سرمایه است.