غیر متحرک‌سازی آرسنیک به‌وسیلة ترکیبات آهن صفر و دوظرفیتی و زئولیت‌ـ آهن در خاک آلوده‌شده به آرسنیک

چکیده
   امروزه آلودگی آرسنیک (As) یکی از معضلات نگران‌کننده برای سلامت انسان به‌ویژه در مناطق صنعتی است. از این رو مطالعة روش‌های غیر متحرک‌کننده و عوامل مؤثر بر آن ضرورت می‌یابد. در این تحقیق، برخی عوامل مؤثر بر درصد غیر متحرک‌سازی[1] (IE) آرسنیک در خاک‌ شامل زمان واکنش، pH اولیه، مقدار آهن صفر ((ZVI، آهن دوظرفیتی [Fe(II)]، و زئولیت حاوی آهن مطالعه شد. آلوده‌سازی خاک به As(III) در غلظت‌های 300 و 440 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک با استفاده از نمک خالص سدیم آرسنیت انجام گرفت. آزمایش تأثیر زمان و pH مربوط به Fe(II) و ZVI در سیستم پیمانه‌ای در خاک آلوده با غلظت 440 میلی‌گرم As(III) در کیلوگرم خاک در حضور 2 درصد وزنی از این اصلاح‌کننده‌ها در مدت زمان 16 ساعت انجام شد. مطالعة اثر غلظت نیز در سه غلظت اولیة 5_/0 و 5_/1 و 5_/2 درصد وزنی از این اصلاح‌کننده‌ها صورت پذیرفت. بررسی فاکتورهای زمان و pH بر IE(%) به‌وسیلة زئولیت‌ـ آهن، در غلظت 300 میلی‌گرم As(III) بر کیلوگرم خاک، 17_/0 درصد آهن بارگذاری‌شده بر زئولیت و در مدت زمان 16 ساعت صورت گرفت. اثر غلظت اولیة آهن بارگذاری‌شده بر زئولیت بر میزان IE به‌وسیلة زئولیت حاوی 0، 0_/005، 0/017، و 0_/02 میلی‌گرم آهن مطالعه شد. نتایج نشان داد در 15 دقیقة ابتدایی واکنش، سرعت و درصد غیر متحرک‌سازی (IE(%)) به‌وسیلة Fe(II) بیشتر از ZVI است؛ اما با گذشت زمان (16 ساعت) کارایی ZVI به 96_/55 درصد رسید و این در حالی است که (IE(%)) به‌وسیلة Fe(II) 2_/68 درصد شد. با افزایش pH از 6 تا 10میزان IE به‌وسیلة Fe(II) و زئولیت‌ـ آهن افزایش یافت. در حالی که ZVI در pHهای کمتر از 8 بهتر عمل کرد. بیشترین کارایی Fe(II) در حداقل غلظت آن 5_/0 درصد بود. با افزایش درصد ZVI و آهن نشسته بر زئولیت به (%)IE افزوده شد. زئولیت‌ـ آهن کارایی و سرعت بالایی در غیر متحرک‌سازی As(III) از خود نشان داد؛ طوری که در 15 دقیقة اول واکنش 74_/7 درصد فرایند غیر متحرک‌سازی انجام شد.