تعیین خودسازگاری و خودناسازگاری برخی از ارقـام گلابی آسیایـــی ( Pyrus serotina Rehd.)، گلابی اروپایی ( Pyrus communis L.) و گلابی های بومی

چکیده
   پژوهش حاضر به منظور تعیین درصد خودناسازگاری در برخی از ارقام گلابی آسیایی ( Pyrus serotina Rehd.) و گلابی اروپایی ( Pyrus cummunis L.) در سال های 1385 و 1386 انجام پذیرفت. پس از جمع آوری دانه های گرده به منظور اطمینان از زنده بودن آنها، در شرایط درون شیشه ای مورد کشت قرار گرفتند. همچنین به منظور مطالعه میکروسکوپی رشد لوله گرده 48، 72، 96 و 120 ساعت بعد از گرده افشانی تعدادی گل برداشت و در محلول FAA تثبیت شدند. نتایج نشان داد هم زمانی در گلدهی بین ارقام گلابی آسیایی و ارقام گلابی اروپایی و بومی وجود دارد. نتایج مطالعه کشت دانه‌های گرده در گلابی‌های آسیایی و همچنین مطالعه میکروسکوپی رشد لوله گرده در تمام ارقام مورد مطالعه نشان داد که جوانه‌زنی دانه گرده 55 تا 70 درصد می‌باشد و در نتیجه دانه‌های گرده مورد استفاده در این آزمایش زنده و سالم بودند. همچنین رشد لوله گرده در اغلب ارقام مورد مطالعه در یک سوم انتهای خامه متوقف شد. نتایج مطالعات مزرعه‌ای براساس تولید میوه نهایی نشان داد که درصد تشکیل میوه در گلابی‌های آسیایی، اروپایی و بومی کمتر از 5% می‌باشد و می‌توان نتیجه گرفت که تمام ارقام مورد مطالعه خودناسازگار می‌باشند. بنابراین در برنامه‌های اصلاحی آینده به منظور تولید مواد گیاهی کافی و متنوع، دگرگرده‌افشانی در ارقام گلابی آسیایی و همچنین گلابی‌های آسیایی و اروپایی توصیه می‌گردد. به منظور تولید محصول بیشتر انجام آزمایشات گرده‌افشانی کنترل شده با استفاده از ارقام مختلف به عنوان والد گرده‌ ده و والد بذری برای تعیین گروه‌های گرده‌افشانی در احداث باغ های جدید گلابی آسیایی در ایران ضروری است.