تعیین بهترین زمان برداشت ارقام کلزای بهاره به‌عنوان کشت دوم در اراضی شالیزاری شمال کشور

چکیده
   به‌منظور بررسی اثر زمان برداشت بر عملکرد ارقام کلزا، تحقیقی به‌صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور در شهرستان­های رشت و آمل طی دو سال­ زراعی 86-1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام هایولا 420، هایولا 401، هایولا 308 و آر جی اس 003، کرت­های اصلی؛ و چهار زمان برداشت به‌عنوان کرت فرعی بودند. چهار زمان برداشت عبارت بودند از: 1. برداشت اول، هنگامی که در ساقۀ اصلی، دانه­های خورجین­های یک‌سوم پایینی 45 درصد و بیشتر رطوبت داشتند؛ 2. برداشت دوم، 35 درصد رطوبت؛ 3. برداشت سوم، 25 درصد رطوبت؛ و 4. برداشت چهارم، 15 درصد رطوبت. نتایج نشان داد که رقم هایولا 401 و زمان برداشت دوم بیشترین میانگین عملکرد دانه ( 2427 و 2367 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد روغن (1066 و 1027 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیکی (7666 و7624 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (99/29 و 67/30 درصد)، تعداد دانه در خورجین (17/25 و 25/25) و تعداد خورجین در بوته (7/152و9/144) را به خود اختصاص دادند. رقم هایولا 401 در برداشت دوم بیشترین عملکرد دانه و روغن، و رقم هایولا 308 در برداشت چهارم کمترین عملکرد دانه و روغن را داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که رقم هایولا 401 و زمان برداشت دوم به‌دلیل تسریع در تخلیۀ زمین برای کشت شالی و دارا بودن حداکثر عملکرد دانه و روغن بر دیگر تیمارها برتری داشت.