تجلّی ققنوس در اشعار ادونیس

چکیده
این مقاله به‌تحلیل و بررسی شخصیت‌های تاریخی، مذهبی، و حوادثی می‌پردازد که به هر طریقی در شعر ادونیس تجلی‌گاه اسطورة ققنوس شده‌اند، و بیانگر تجدد و رستاخیز دوبارة بعد از مرگ و نابودی هستند. این مفاهیم به‌صورتی رمزگونه مصداق واقعیات جوامع عربی است. ادونیس پیوسته این جامعه را در گرداب عقب افتادگی و سکون و مرگ مطلق می‌بیند و در تلاش است تا با یاری ققنوس که نماد هر انسان انقلابی و تجددخواه است، به دوران شکوه گذشته که در اندیشة ادونیس تمدن فینیقیه است، بازگردد و انقلابی علیه تمدن کنونی عرب بنا نهد. در این مقاله به دو نوع کاربرد ققنوس در اشعار ادونیس می‌پردازیم، نوع اول کاربردی است که در آن یکی از عملکردهای ققنوس در یک شخصیت و یا در خود شاعر ظهور می‌کند، و در نوع دوم شاعر صریحاً اسم ققنوس را در متن به‌کار می‌برد که ما آن‌را با عنوان کاربرد عَلَم آورده‌ایم.