تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‎های جولخت (Hordeum vulgare L.)

چکیده
   وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط ایجاب می‌کند که عملکرد ژنوتیپ‎ها در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد ارزیابی قرار گیرند تا اطلاعات حاصل بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی آنها را افزایش دهد. به منظور بررسی پایداری و تشخیص ارقام پر محصول و سازگار، عملکرد دانة بیست ژنوتیپ جولخت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شش منطقه (کرج، اصفهان، نیشابور، یزد، بیرجند و زرقان) به مدت دو سال (83-1381) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس‎های ساده و مرکب حاکی از وجود تفاوت‎های معنی‎دار بین عملکرد دانه در ژنوتیپ‎ها بود. به منظور بررسی دقیق‎تر اثرمتقابل و تعیین ژنوتیپ‎های پایدار تجزیه پایداری با استفاده از روش‎های واریانس محیطی، ضریب تغییرات محیطی، روش رگرسیونی ابرهارت - راسل، روش رگرسیونی فینلی - ویلکینسون، روش رگرسیونی پرکینز - جینکز، اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا، روشهای غیر پارامتری میانگین و انحراف معیار رتبه و روش نسبت شاخص عملکرد انجام شد. نتایج بدست آمده از این روش‎ها تقریباً مشابه بودند. بر اساس اکثر روش‎ها ژنوتیپ‎های آی‌سی‌ان 328-93 و آللی /4/ مولا 2 به عنوان ارقام پایدار شناخته شدند. ژنوتیپ گلوریا هم مخصوص مناطق نامساعد ضعیف تشخیص داده شد.