تاثیر پرایمینگ بذر در مزرعه و تاریخ کاشت بر خصوصیات جوانه‌زنی و چند شاخص فیزیولوژیک رشد سه رقم سویا (Glycine max L.) در همدان

چکیده
   جهت بررسی سرعت و درصد جوانه‌زنی و همچنین چند شاخص فیزیولوژیک رشد در سه رقم سویا تحت شرایط پرایمینگ بذر در مزرعه و دو تاریخ کاشت، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در همدان اجرا گردید. تاریخ کاشت در 2 سطح (پانزدهم و سی‌و‌یکم خرداد ماه) در کرت‌های اصلی و رقم (شامل سه رقم L17، M7 و M9) به همراه پرایمینگ (در 4 سطح شامل پرایم کردن به مدت 4 ساعت در محلول‌های روی 02/0 درصد، نیترات پتاسیم 4/0 درصد، آب معمولی و بدون پرایمینگ) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سرعت و درصد جوانه‌زنی در تاریخ کشت دوم به دلیل بالاتر بودن دمای محیط بیشتر بود و بذور پرایم شده با محلول روی و آب معمولی درصد جوانه‌زنی بالاتری نسبت به بذور شاهد (پرایم نشده) داشتند. در بین ارقام رقم M9 دارای سرعت و درصد جوانه‌زنی بیشتری بود. پرایم با محلول روی سبب افزایش شاخص سطح برگ گیاهان گردید و در تاریخ کاشت اول عملکرد بیولوژیک ارقام M7و M9 را افزایش داد. همچنین در تاریخ کاشت اول پرایم با محلول روی در هر سه رقم حداکثر سرعت رشد محصول را افزایش داد، ضمن اینکه تیمار پرایم با آب معمولی در دو رقم M9 و L17 سبب جبران تاخیر کشت در شاخص‌های رشد مورد مطالعه شد.