تاثیر تنش خشکی بر صفات رشدی و تبادلات گازی نهال های گلابی رقم بیروتی تیمار شده با پاکلوبوترازول

چکیده
   در این پژوهش، نقش پاکلوبوترازول در کاهش اثرات تنش خشکی و بازیافت بعد از خشکی در نهال های گلابی رقم بیروتی بررسی شد. بعد از کاشت، پاکلوبوترازول بصورت خاکی به مقدار 0، 15/0 و 3/0 گرم در گلدان استفاده شد. سه ماه بعد از کاشت، نهال ها در معرض سه تیمار تنش آبی (0، 4/0- و 8/0- مگاپاسکال خاک) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پاکلوبوترازول به طور موثری پارامترهای رویشی را کاهش داد. رشد نهال ها، میانگین مساحت برگ، قطر تنه، وزن خشک قسمت هوایی و وزن خشک کل گیاه در تیمارهای پاکلوبوترازول کاهش یافت، اما بین تیمار 15/0 و 3/0 گرم در گلدان پاکلوبوترازول، از نظر آماری تفاوتی مشاهده نشد. پاکلوبوترازول تاثیری بر شاخص پایداری غشاء نداشت. مقدار کلروفیل a، b و کل تحت تاثیر تیمار خشکی و پاکلوبوترازول قرار گرفت و اثرات متقابل آنها از نظر آماری معنی دار نشد. مقدار کلروفیل کل در تیمار15/0 و 3/0 گرم پاکلوبوترازول در بیش‌ترین حد و در تیمار شاهد در کم‌ترین مقدار بود. بیش‌ترین مقدار پرولین (4/73 میکرومول بر گرم وزن خشک) و کربوهیدراتهای محلول کل (35/2 گرم در صد گرم وزن خشک) در اوج تنش آبی در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال بود. سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه ای و تعرق (59/4 میلی مول بر متر مربع در ثانیه) در اوج تنش و در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال نسبت به سایر تیمارها در حداقل بودند و در زمان شروع آزمایش و دو روز بعد یکسان بود. میزان گاز کربنیک زیر روزنه‌ای در اوج تنش آبی در تیمار خشکی 8/0- مگاپاسکال در بیش‌ترین حد بود. در زمان شروع آزمایش و دو روز بعد از آبیاری مجدد تفاوتی بین تیمارها مشاهده نشد. به طور کلی از نتایج این آزمایش چنین استنباط می شود که پاکلوبوترازول از طریق تاثیر بر خصوصیات رویشی، بیوشیمیایی و تبادلات گازی زمینه را برای تحمل بهتر خشکی در گلابی رقم بیروتی فراهم می کند.