تاثیر ارتفاع و تیمارهای مختلف بر جوانه زنی بذر آنغوزه تلخ (Ferula assa-foetida L.)

چکیده
  آنغوزه تلخ (.Ferula assa-foetida L) گیاهی وحشی، متعلق به تیره چتریان است. این تحقیق به منظور تعیین نوع خواب در بذر این گیاه و تعیین بهترین تیمار جهت جوانه زنی سریع آن انجام گرفت. بدین منظور 12 تیمار شامل اسید جیبرلیک 500، 1000 و 1500 پی پی ام، نیترات پتاسیم 1/0، 2/0 و 3/0 مولار، آبشویی، 24، 48 و 72 ساعت، حذف پوسته بذر (بذور یکساله و تازه برداشت شده) و بذور تازه برداشت شده با پوسته به همراه شاهد (بذور یکساله با پوسته) در قالب دو طرح کاملا تصادفی در دو دمای20 و 5 درجه سانتی گراد در 4 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، بذور تازه برداشت شده تحت هیچ تیماری جوانه نزدند که دلیلی بر وجود رویان توسعه نیافته در آنها می باشد. در تمامی تیمارها به استثناء حذف پوسته، بذور برای جوانه زنی حداقل 20 روز دمای 5 درجه سانتی گراد نیاز داشتند. تیمارهای دیگر (سطوح مختلف اسید جیبرلیک و نیترات پتاسیم و سطوح مختلف آبشویی) در دمای 5 درجه سانتی گراد تاثیر معنی داری بر درصد جوانه زنی نهایی داشتند ولی افزایش چشمگیری در سرعت جوانه زنی ایجاد نکردند. با حذف پوسته در بذور یکساله، آنها حتی در دمای 20 درجه سانتی گراد طی مدت 4 روز 84 درصد جوانه زدند. درحالی که سایر بذور در این دما هیچ جوانه زنی نداشتند. در کل نتایج این تحقیق نشان داد که حذف پوسته بهترین تیمار جهت جوانه زنی بذر آنغوزه بود. با افزایش ارتفاع محل جمع آوری بذور در رویشگاه نیاز سرمایی جهت جوانه زنی آنها به طور معنی داری افزایش یافت.