تأثیر نوع و مقدار کود آلی بر عملکرد دانه و غلظت عناصر غذایی برگ سه رقم سویا (Glycine max (L.) Merr)

چکیده
    این تحقیق به صورت آزمایش کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1385 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به منظور مطالعه صفات کمی و کیفی ارقام مختلف سویا تحت تأثیر کاربرد انواع و مقادیر مختلف کودهای آلی انجام شد. کرت‌های اصلی عبارت بودند از هشت تیمار کودی شامل سطوح 20 و 40 تن در هکتار کمپوست زباله شهری، ورمی کمپوست و لجن فاضلاب، تیمار فقط کود شیمیایی (75 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم و فسفات آمونیوم) و شاهد (بدون مصرف کمپوست یا کود شیمیایی). کرت‌های فرعی شامل سه رقم سویا (033، 032 و JK) بود. نتایج نشان داد که سطوح 20 و 40 تن در هکتار لجن فاضلاب (به ترتیب 1/2663 و 1/2842 کیلوگرم در هکتار)، 40 تن کمپوست در هکتار (4/2791 کیلوگرم در هکتار) و تیمار کود شیمیایی (7/2676 کیلوگرم در هکتار) بالاترین عملکرد دانه را نشان دادند. تیمارهای 40 تن کمپوست زباله شهری، ورمی کمپوست و لجن فاضلاب در هکتار موجب افزایش معنی‌دار(P< 0.05) محتوی نیتروژن، فسفر، مس و آهن در برگ ارقام سویا گردید. در بین ارقام مورد کشت بالاترین عملکرد دانه، درصد نیتروژن و محتوی فسفر برگ در ژنوتیپ‌های Jk (به ترتیب 2535 کیلوگرم در هکتار، 9/3 درصد و 25/0 درصد) و 033 (به ترتیب با 4/2667 کیلوگرم در هکتار، 7/3 درصد و 26/0 درصد) مشاهده شد. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد اثر متقابل کود و رقم بر میزان مس برگ سویا تأثیر معنی‌داری داشت به طوری که بیشترین محتوی مس برگ در لاین‌های 032 و 033 و در تیمار 40 تن کمپوست در هکتار مشاهده شد. عملکرد دانه از همبستگی مثبت و معنی‌داری با درصد نیتروژن، فسفر و پتاسیم (به ترتیب **35/0r = و **59/0r = و **46/0r =) برگ برخوردار بود