تأثیر شوری و منگنز بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و اکوفیزیولوژیکی پسته Pistacia vera L

چکیده
   به‌منظور مطالعة تأثیر منگنز و شوری بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و اکوفیزیولوژیکی پسته (رقم بادامی زرند) آزمایشی به‎صورت فاکتوریل، با دو فاکتور شوری (0، 75، 150، 225، 300 میلی‌مولار کلرید سدیم) و منگنز (0، 12، 24، 36 میکرومولار منگنز از منبع سولفات منگنز)، در قالب طرحی کاملاً تصادفی با چهار تکرار در محیط کشت‎ پرلیت انجام شد. نتایج نشان داد، با مصرف 150 میلی‎مولار کلرید سدیم، کلروفیل  aو b و همچنین کلروفیل‎ کل، به‌ترتیب، 12 و 16 و 21 درصد کاهش و با افزایش 36 میکرومولار منگنز افزایش معناداری نسبت به شاهد حاصل شد. کارتنوئیدها نیز با افزایش شوری کاهش معناداری یافتند. ولی با مصرف منگنز میزان کارتنوئیدها با افزایش شوری کاهش معناداری پیدا نکردند. فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز (SOD) نیز گرچه یک هفته پس از اعمال شوری کاهش یافت، با مصرف 12 میکرومولار منگنز، بیش از 30 درصد فعالیت این آنزیم افزایش معنا‎داری حاصل کرد. فعالیت آنزیم  SODدر پایان آزمایش (هشت هفته بعد از اعمال شوری) دوباره اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد. دانهال‌های پسته با افزایش 80 درصدی فعالیت این آنزیم در شوری 300 میلی‌مولار کلرید سدیم گیاه را در برابر تنش شوری مقاوم ساخت و افزایش منگنز تغییرات معناداری ایجاد نکرد. نتایج نسبت فلورسنس کلروفیل متغیر به حداکثر (Fv/Fm) نیز نشان داد که فقط تیمار شوری این پارامتر را در هر دورة اندازه‌گیری تحت تأثیر معنادار قرار داد و تیمار منگنز و اثر متقابل شوری و منگنز معنادار نشد. بنابراین، به‎نظر می‌رسد که منگنز تحمل پستة رقم بادامی زرند را به شوری افزایش می‎دهد.