تأثیر روش‌های مختلف مدیریت علف‌های ‌هرز و تراکم گیاهی بر کنترل علف‌های هرز و عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.)

چکیده
   به‌‌منظور تعیین مطلوب‌ترین روش مدیریت علف‌های ‌هرز و تراکم گیاهی در زراعت نخود آبی بهاره، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد‌شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال زراعی 1390-1389 اجرا شد. عامل اصلی شامل مدیریت علف‌های هرز در 9 سطح: 1.تری‌فلورالین پیش‌کاشت، 2. پندیمتالین پیش‌کاشت، 3. وجین کامل (عاری از علف‌ هرز)، 4. ایمازتاپیر پس‌رویشی، 5. کنترل مکانیکی، 6. ایمازتاپیر پیش‌رویشی، 7. پیریدیت (پس‌رویشی) به‌همراه کنترل مکانیکی، 8. پیریدیت پس‌رویشی، 9. شاهد (بدون کنترل علف ‌هرز) و عامل فرعی شامل تراکم گیاهی در سه سطح 35، 45 و 55 بوته در متر مربع بررسی شد. علف‌های هرز عمدۀ مزرعه، سلمه‌تره، تاج‌خروس ریشه‌قرمز و تاج‌خروس رونده بودند. نتایج نشان داد که تیمار‌های مدیریت علف ‌هرز تأثیر معنا‌داری بر کاهش جمعیت و وزن خشک علف‌های هرز داشتند. در آخر فصل پیریدیت + کنترل مکانیکی، ایمازتاپیر پیش‌رویشی و پندیمتالین، پس از وجین دستی، مؤثرترین تیمارها به‌لحاظ کاهش وزن خشک علف‌های هرز بودند، اما به‌لحاظ کاهش جمعیت علف‌های هرز در این زمان پس از وجین دستی، پندیمتالین مؤثرترین تیمار بود و بیشترین عملکرد نخود را تولید کرد. تراکم‌های 55 و 45 بوته نخود در متر مربع بدون تفاوت معنا‌دار نسبت به هم، بیشترین عملکرد دانۀ نخود را تولید کردند و در آخر فصل رشد، نسبت به تراکم 35 بوته موجب کاهش بیشتر جمعیت و وزن خشک علف‌های هرز شدند. از این‌رو در شرایط مشابه، کاربرد پندیمتالین و اعمال تراکم 45 بوته نخود در متر مربع برای کنترل مؤثر علف ‌هرز و تولید مطلوب عملکرد نخود، مفید به‌نظر می‌رسد.