تأثیر باکتری های محرک رشد و پیری بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانۀ لوبیا چیتی (Phaseolus vulgaris L.)

چکیده
   آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعۀ پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. تیمار­ها شامل سطوح پیری بذر (شاهد، 3 ، 6 و 9 روز پیری در دمای 41 درجۀ سلسیوس  و رطوبت نسبی 100-90 درصد) و کاربرد باکتری­های محرک رشد گیاه (شاهد، ریزوبیوم­ الیگومینوساروم، سودوموناس ­پوتیدا و تلقیح توأم دو باکتری) بود. تیمار پیری بذر، وزن صددانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را به‌طور معناداری کاهش داد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به‌ترتیب در تیمارهای شاهد و پیری بذر 9 روزه مشاهده شد. اگرچه کاربرد هریک از باکتری‌ها به‌تنهایی به‌طور معناداری موجب بهبود عملکرد دانۀ لوبیا چیتی شد، بیشترین عملکرد دانه از تیمارهایی به‌دست آمد که با هر دو باکتری ریزوبیوم الیگومینوساروم و سودوموناس پوتیدا تلقیح شده بودند. همچنین برهمکنش پیری و باکتری بر وزن صددانه که یکی از اجزای اصلی عملکرد دانۀ لوبیا چیتی محسوب می­شود معنادار بود. به‌طور کلی نتایج نشان داد که پیری بذر موجب کاهش عملکرد دانۀ لوبیا چیتی شد، اما استفاده از باکتری­های محرک رشد نظیر ریزوبیوم الیگومینوساروم و سودوموناس پوتیدا ­توانست در افزایش عملکرد مفید واقع شود.