تأثیر انواع متفاوت کاربری زمین بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، و زیستی خاک در جنگل الندان ساری

چکیده
   امروزه، تخریب اکوسیستم‏های طبیعی و تبدیل آن‌ها به کاربری‏های دیگر موجب تغییرات چشمگیری در خصوصیات خاک شده است. این تحقیق به‌‌منظور بررسی تأثیر تغییر کاربری اراضی بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، و زیستی خاک در بخشی از چشم‌اندازهای جنگل‌‌های صنایع چوب و کاغذ مازندران در سری الندان، که از تنوع کاربری اراضی (تودة خالص راش، تودة مخروبه، تودة دست‌کاشت ون، تودة دست‌کاشت کاج سیاه، و زمین کشاورزی) برخوردار است، انجام شد. به‌همین منظور، نمونه‏های خاک به‌صورت تصادفی (تعداد 6 نقطه در هر کاربری) و از عمق 0ـ10، 10ـ20، و 20ـ30 سانتی‏متر به‌وسیلة استوانة فلزی (قطر 8 سانتی‏متر) برداشت شد. درصد رطوبت، چگالی ظاهری، واکنش خاک، هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم و کلسیم قابل جذب، آمونیوم، و نیترات خاک در آزمایشگاه اندازه‏گیری و شاخص‏های نرخ خالص معدنی‏شدن نیتروژن، تولید آمونیوم، و تولید نیترات محاسبه شد. مقایسۀ خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اختلاف معنی‏داری (05/0<P) را در بین کاربری‏های مختلف نشان داده است؛ به‌طوری‌ که بیشترین مقدار مشخصه‏های واکنش خاک، ازت کل، کلسیم قابل جذب، و آمونیوم خاک در کاربری جنگل‏کاری ون، و کمترین میزان ازت کل، pH، و نرخ تجزیه‏پذیری بقایای گیاه (بیشترین میزان نسبت کربن به نیتروژن) در جنگل‏کاری کاج مشاهده شده است. معدنی‌شدن خالص نیتروژن و تولید خالص آمونیوم نیز فقط در جنگل‏کاری ون رخ داده است. نتایج این تحقیق مؤید تأثیر چشمگیر انواع کاربری‏ها بر خصوصیات خاک است.