تأثیر افزودن پودر چربی پالم، روغن سویا یا دانه کامل سویای تف‌داده در جیره دوره انتقال بر عملکرد گاوهای شیری هلشتاین

چکیده
    به منظور بررسی اثر افزودن مکمل‌های مختلف چربی در جیره دوره انتقال، 30 رأس گاو شیری هلشتاین آبستن سنگین، همگی شکم چهارم، با میانگین وزن بدن 41±794 کیلوگرم، تعداد روزهای آبستنی 10±250 روز به‌طور تصادفی به جیره‌های آزمایشی حاوی پودر چربی پالم (تیمار 1)، روغن مایع سویا (تیمار 2) یا دانه کامل سویای تف‌داده، به‌عنوان مکمل حاوی روغن، (تیمار 3) اختصاص داده شدند. پس از 14 روز عادت‌دهی به جایگاه، دام‌ها به مدت 3 هفته پیش و 3 هفته پس از زایش به طور آزاد با جیره‌های آزمایشی تغذیه شدند. مقادیر خوراک مصرفی روزانه، تولید و ترکیب شیر، تغییر وزن دام‌ها، توازن انرژی و گوارش‌پذیری مواد مغذی جیره‌ها تعیین، و داده‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی تجزیه گردید. مصرف خوراک روزانه پیش از زایش در تیمار 3 (2/14 کیلوگرم) در مقایسه با تیمارهای 1 و 2 (به‌ترتیب 5/13 و 7/13 کیلوگرم) بیشتر، و پس از زایش در تیمار 1 (5/18 کیلوگرم) بیشتر از تیمار 2 و 3 (به‌ترتیب 8/17 و 5/17 کیلوگرم) بود (01/0=P). میانگین تولید شیر روزانه در تیمار 3 (7/38 کیلوگرم) در مقایسه با تیمار 1 (3/40 کیلوگرم) کمتر بود (01/0<P). درصد چربی و لاکتوز شیر بین گروه‌های آزمایشی یکسان بود (05/0>P)، اما درصد پروتئین شیر تیمارها تفاوت داشت (04/0=P). بازده خوراک در تیمار 1 در مقایسه با تیمارهای 2 و 3 کمتر بود (01/0<P). بیشترین ضرایب گوارش‌پذیری ماده خشک، ماده آلی و دیواره سلولی در تیمار 2 و کمترین آن در تیمار 3 بود (01/0<P). مصرف جیره حاوی پودر چربی پالم موجب بهبود میزان خوراک مصرفی روزانه پس از زایش و تعادل انرژی مناسب‌تر شد، اما تغییرات منفی وزن بدن این گروه بیشتر بود. از سویی، افزودن روغن مایع سویا موجب افزایش گوارش‌پذیری و بهبود بازده خوراک (علی‌رغم کاهش مصرف خوراک) شد بدون آن‌که اثر منفی بر تولید و ترکیب شیر داشته باشد.