تأثیر اسید سالسیلیک بر ویژگی‌‌های جذب فسفر در خاک آهکی

چکیده
   اسید سالسیلیک یکی از اسیدهای آلی مهم در ریزوسفر گیاهان است که در شرایط کمبود فسفر از ریشه‌‌های گیاهی ترشح می‌شود. به‌منظور بررسی رفتار جذبی فسفر در حضور اسید سالسیلیک، آزمایشی در چهار غلظت اسید سالسیلیک 0 و 2 و 5 و 10 میلی‌مول در لیتر به صورت دسته‌ای با غلظت‌های فسفر (0 تا 45 میلی‌گرم بر لیتر) در خاکی آهکی انجام گرفت. نتایج نشان داد حضور اسید سالسیلیک به کاهش جذب فسفر بر کلوئیدهای خاک به‌سبب رقابت بر سر مکان‌های جذب منجر می‌گردد؛ طوری که با افزایش غلظت اسید سالسیلیک حداکثر جذب فسفر (q _max) از 326 به 246 میلی‌گرم در کیلوگرم کاهش می‌یابد. همچنین مصرف اسید سالسیلیک منجر به کاهش پارامترهای شدت جذب لانگمویر (K_L) از 0_/20 به 0/14 لیتر بر میلی‌گرم، ظرفیت جذب فروندلیچ (K_f) از 59 به 46 لیتر بر کیلوگرم، شیب معادلة تمکین (K_T) از 62 به 46، و عرض از مبدأ معادلة تمکین از 59 به 52 میلی‌گرم بر کیلوگرم شد. با افزایش غلظت اسید سالسیلیک نیاز استاندارد فسفر محاسبه‌شده در غلظت تعادلی 3_/0 میلی‌گرم فسفر در لیتر توسط هر سه معادله به‌طور معناداری ( p<0/05) کاهش یافت؛ طوری که نیاز استاندارد فسفر محاسبه‌شده با معادلة فروندلیچ از 31_/5 به 24/7 میلی‌گرم در کیلوگرم تنزل پیدا کرد. در نتیجه می‌توان گفت کاربرد اسید سالسیلیک یا اصلاح ژنتیکی گیاهان برای ترشح بیشتر این اسید می‌تواند باعث افزایش قابلیت دسترسی فسفر شود و نیاز به مصرف کود را کاهش دهد.