بیوکنترل نماتد Meloidogyn javanica مولد غده ریشه زیتون در شرایط گلخانه با استفاده از سودوموناس‌های فلورسنت

چکیده
    از باغات زیتون ‌استان‌های گلستان، گیلان، زنجان و قم نمونه‌های خاک اطراف ریشه گردآوری شد. از نمونه‌های خاک، استرین‌‌های Pseudomonas روی محیط کشت King’s B جداشد. ویژگی‌های مهم فنوتیپی استرین‌های باکتری با روش‌های استاندارد باکتری‌شناسی بررسی شد. تولیداکسیداز، رنگ فلورسنت، رشد در چهار درجه سلسیوس و آرژنین-دی‏هیدرولاز، در همه استرین‌ها مثبت بود. استرین‌های مورد بررسی توانایی ایجاد واکنش فوق حساسیت در توتون، ‌تولید لوان روی محیط آگار غذایی دارای 5% سوکروز و فعالیت پکتولیتیکی روی حلقه‏های سیب‌زمینی را نداشتند. بیشتر استرین‌ها توانستند ژلاتین را ذوب نموده و نیترات رااحیاء کنند. بامقایسه ویژگی‌های فنوتیپی بیشتراسترین‌های بررسی شده P. fluorescens و تعدادی نیز P. putida تشخیص داده شدند. توانایی نماتدکشی مایع فیلتر شده استرین‌ها روی لاروهای تازه تفریخ شده نماتد Meloidogyn javanica در شرایط آزمایشگاه ارزیابی شد. آنالیز داده‌ها نشان داد که استرین‌ها تفاوت معنی‌دار دارند و موجب مرگ و میر لاروهای سن دوم از 33/13 تا 100 درصد شدند. اثر تعدادی از استرین‌ها به همراه نماتدکش فنامیفوس ((Fenamiphos بر تعداد لارو، نماتد بالغ و تخم در ریشه نهال‌های زیتون در شرایط گلخانه بررسی شد. تعداد لارو و نماتد بالغ تولید شده در ریشه نهال‌های زیتون در تیمارهای به کار برده شده تفاوت معنی دار داشت. بیشترین تعداد لارو و نماتد بالغ در ریشه گیاهان کنترل و کمترین در ریشه گیاهان تیمار شده با نماتدکش فنامیفوس و پس از آن استرین‌های CHAO و 208 تولید شد. تعداد کل تخم تشکیل شده در تیمارهای بررسی شده تفاوت معنی‌دار داشت. بیشترین تعداد تخم نماتد در ریشه گیاهان کنترل و کمترین در ریشه گیاهان تیمار شده با استرین CHAO و پس از آن استرین 99 تشکیل شد. تعدادی از استرین-ها روی تشکیل تخم نماتد موثرتر از فنامیفوسس بودند. این نخستین گزارش از کنترل بیولوژیک نماتد گره‌زای ریشه زیتون به وسیله باکتری‌های آنتاگونیست سودوموناس فلورسنس است.