بررسی ساختهای سببی ساخت¬واژی زبان فارسی

چکیده
   از آنجائی­که مطالعات چند دهه اخیر در­خصوص معنای محمول با نگاشت مستقیم ساخت رویدادی در نحو و معنا قادر به توجیه پدیده­های زبان­شناختی بسیاری گردیده است، در مقاله حاضر نیز به پیروی از دیدگاه­های تجزیه محمولی به بررسی ساخت­های سببی ساختواژی می­پردازیم و با بهره­گیری از آزمون قید تکرار «دوباره» نشان خواهیم داد که برخلاف برخی مطالعات پیشین که شکل­­گیری این­گونه محمول­ها را به حوزه واژگان محدود ساخته­اند و قائل به ساخت نحوی ساده­ای برای محمول­های سببی­ساختواژی شده­اند؛ این­گونه ساخت­ها همگی در حوزه زایای نحو شکل گرفته­اند و حاوی ساخت رویدادی پیچیده­ای می­باشند. بر اساس واقعیت مرتبط با قید «دوباره» می­توان نتیجه گرفت که سببی ساختواژی ساده قابل تجزیه به دو رویداد علت و نتیجه است. آزمون مبتنی­ بر این قید نشان می‌دهد که شکل‌گیری تمام سببی‌های ساختواژی با تکواژ آشکار «ـ ان» در نحو صورت می‌پذیرد. علاوه بر آن عدم رفتار یکپارچه این ساخت­ها در خصوص قیدهای حالت به اندازه ساختی برمی­گردد که هسته سبب به عنوان متمم خود برگزیده است که خود منجر به تمایز میان ساخت­های سببی عاملی و غیرعاملی می­گردد.