بررسی رابطه صفات مهم زراعی با عملکرد دانه در لاین های گندم نان

چکیده
    به منظور تعیین روابط میان عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان و تعیین سهم آن دسته از صفات که بیشترین تأثیر را بر عملکرد دانه دارند و همچنین بررسی اثر مستقیم و غیرمستقیم بین عملکرد دانه با اجزای آن، آزمایشی با 335 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان در قالب طرح آلفالاتیس در دو تکرار در مزرعه آزمایشی بخش تحقیقات غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، در سال 1386 اجرا گردید. عملکرد دانه با تمامی اجزای عملکرد همبستگی مثبت و معنی داری داشت و ضریب همبستگی بین عملکرد دانه با تعداد روز تا سنبله دهی، تعداد روز تا گرده افشانی، تعداد روز تا رسیدگی کامل، طول بیرون آمدگی پدانکل و طول میان گره دوم منفی و معنی دار بود. در رگرسیون گام به گام، سرعت تولید دانه اولین متغیری بود که وارد مدل گردید و درصد بیشتری از تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمود. تجزیه علیت عملکرد دانه و اجزای آن نشان داد که بیشترین اثرات مستقیم را به ترتیب سرعت تولید دانه و عملکرد بیولوژیک (534/0 و 532/0) بر عملکرد دانه داشتند. نتایج این بررسی حاکی از آن است که خصوصیاتی مانند تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در مترمربع، وزن دانه در سنبله، سرعت تولید عملکرد بیولوژیک، سرعت تولید دانه و عملکرد بیولوژیک را می توان به عنوان معیارهایی برای انتخاب در جهت بهبود عملکرد دانه در گندم معرفی نمود.