بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ‌های جنس فلفل (Capsicum spp.) با استفاده از صفات مورفولوژیکی

چکیده
    فلفل گیاهی است از خانواده Solanaceae، که به عنوان طعم دهنده غذا، رنگ‎دهنده و نیز به دلیل داشتن خواص دارویی متعدد در دنیا مورد توجه است، ولیکن تاکنون در ایران تحقیقی برای شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ‌های فلفل صورت نگرفته است. این آزمایش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی جنس فلفل با استفاده از صفت مورفولوژیکی بر اساس توصیف نامه فلفل، برروی 77 ژنوتیپ در قالب طرح آگمنت با 3 بلوک و 3 شاهد انجام گردید. در بررسی همبستگی صفات کمی، بیشترین همبستگی مثبت بین عرض میوه و وزن تر میوه (**8?3/0) مشاهده شد. نتایج تجزیه به عامل‎ها نشان داد 13 عامل اصلی و مستقل، 9/7 درصد از تغییرات کل داده‎ها را توجیه کردند. با استفاده از رگرسیون گام به گام، هنگامی که وزن تر میوه به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات کمی به عنوان متغیرهای مستقل درنظرگرفته شدند، صفات عرض میوه، ضخامت دیواره میوه، طول برگ، عرض برگ و طول میوه، 8/73 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به خود اختصاص دادند و این صفات باید درتوجیه تغییرات وزن تر میوه مدنظر قرار گیرند. تجزیه خوشه‎ای (کلاستر) بر اساس صفات اندازه‎گیری شده با استفاده از روش وارد نشان داد، 77 ژنوتیپ در گروه قرار می گیرند، ضمناً تنوع ژنتیکی درنمونه‎ها با پراکندگی جغرافیایی آنها مطابقت نداشت. به طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص کرد اولاً، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، از نظر صفات بررسی شده از تنوع بالایی برخوردارند و منابع ژنتیکی مناسبی برای انجام امور اصلاحی هستند ثانیاً، همانطور که تحقیقات گذشته نشان داده بود صفات مرفولوژیکی، ابزاری کارا و دقیق در طبقه‌بندی ژنوتیپ‌های گیاهی هستند و می‌توانند در گروه‌بندی و تفکیک ژنوتیپ‌های فلفل نیز، مؤثر واقع شوند.