بررسی تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم‌های وارداتی عدس موجود در کلکسیون دانشکدۀ کشاورزی کرج با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD

چکیده
  تنوع ژنتیکی، اساس موفقیت در بهبود کمیت و کیفیت گیاهان زراعی است. شناخت تنوع و پتانسیل ژنتیکی هر گونۀ گیاهی در اصلاح نباتات ضرورت دارد. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 30 نمونه عدس متعلق به کلکسیون دانشکدۀ کشاورزی کرج با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD بررسی شد. نوارهای باندی براساس وجود (1) یا نبود باند (0) کدگذاری شد. با استفاده از 15 آغازگر از بین 50 پرایمر، 143 باند قابل امتیازدهی ایجاد شد که 137 عدد از آنها چندشکل بودند. بیشترین تعداد باند چندشکل (16 باند) متعلق به آغازگر UBC611 و کمترین تعداد باند چندشکل (5 باند) متعلق به آغازگرهای (G، ,B  UBC502وJ) بودند. تجزیۀ خوشه‌ای به‌روش WPGMA با ضریب تشابه  Diceانجام گرفت و دندروگرام مربوط رسم شد. تجزیۀ خوشه‌ای، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه را در تشابه (56/0) به چهار گروه اصلی طبقه‌بندی کرد. حد تشابه از 89/0 تا 44/0متغیر بود. بیشترین تشابه (89/0) بین دو ژنوتیپ یونان و شیلی16 و کمترین تشابه (44/0) بین ژنوتیپ‌های شیلی 2 و شیلی 17 مشاهده شد. با توجه به نتایج می‌توان نتیجه گرفت که تنوع ژنتیکی زیادی بین ژنوتیپ‌های عدس وجود دارد و نشانگر مولکولی RAPD ابزار مناسبی برای ارزیابی تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ‌های عدس است.