بررسی تاثیر کاربرد آب‌های شور زیر‌زمینی بر ویژگی‌های خاک و عملکرد سه گونه مرتعی در اراضی شور

چکیده
    با بهره‌گیری از منابع آب شور زیر‌زمینی می‌توان ضمن صرفه‌جویی در کاربرد آب شیرین، با گزینش گیاهان مرتعی مناسب به تولید علوفه در اراضی شور پرداخت. بدین منظور باید ضمن بررسی شرایط محیطی (اقلیم، آب، خاک و ...)گونه‌های سازگار در هر ناحیه آب و هوایی تعیین شود و با توجه به آستانه بردباری این گیاهان در برابر شرایطی چون خشکی، گرما، شوری و...از آنها برای اصلاح و احیاء مراتع مخروبه یا در حال تخریب بهره‌گیری نمود. به همین منظور در این بررسی در منطقه‌ای که دارای آب شور زیر زمینی(dS/m 25/11=EC، 7/16=SAR) و همچنین خاک شور و قلیا (%2/30= ESP، dS/m 3/27=EC ) بود، برای کاشت سه گونه مرتعی آتریپلکس، اشنان و قره‌داغ گزینش شد. بذر‌ها از نقاط مختلف استان جمع‌آوری و در گلدان‌های پلاستیکی در نهالستان کاشته شدند. گیاهان پس از رشد یک‌ما‌هه به عرصه طبیعی منتقل و بنابر طرح آماری اسپلیت پلات مستقر شدند. آبیاری بر پایه تبخیر و تعرق بالقوه منطقه، در دور‌های 10 و 20 روزه به صورت جوی و پشته‌ای، با آب شور و با محاسبه برخه آبشویی مناسب معادل 3/0 انجام شد. گیاهان پس از رشد شش ماهه از محل طوقه قطع و پس از خشک کردن در دمای 60 درجه سلسیوس وزن ماده خشک آنها مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که بین وزن ماده خشک گیاهان مورد آزمایش و در دوره‌های آبیاری بکار رفته اختلاف معنی داری(01/0>p) وجود دارد. در بین گیاهان مورد آزمایش گیاه آتریپلکس توانسته است عملکرد بهتری به‌ویژه در دوره ده روزه آبیاری از خود نشان دهد. از سوی دیگر آبشویی انجام شده توانسته است شوری افق‌های سطحی خاک را کاهش دهد که میزان کاهش شوری در دور ده روزه بیشتر از بیست روزه بوده است.