بررسی تاثیر فعالیت‌های آبخیزداری در زمان تمرکز و شماره منحنی حوضه با بهره‌گیری از مدل HEC-HMS(حوزه آبخیز کن تهران)

چکیده
    ارزیابی پروژه‌های آبخیزداری امروزه از بنیادی ترین مسائلی است که در کشورها به منظور برنامه‌ریزی های آینده در زمینه طرح های اجرایی و مدیریت منابع طبیعی انجام می گیرد. با توجه به نبود تجهیزات لازم به منظور اندازه گیری و ثبت تغییرات ایجاد شده در وضعیت سیلاب، فرسایش و رسوب حوزه‌های آبخیز بهره‌گیری از مدل های توزیعی هیدرولوژیکی جهت همانند سازی رفتار حوزه در پیش و پس از فعالیت‌های آبخیزداری ابزاری کار آمد در دستیابی به این هدف ها می باشد. بر این پایه تحقیق با هدف ارزیابی تاثیر فعالیت‌های آبخیزداری اجرا شده بر روی زمان تمرکز و شماره منحنی حوزه در حوزه آبخیز کن در استان تهران با استفاده از مدل هیدرولوژیک HEC-HMSانجام است. به این منظور مدل HEC-HMS، با داده‌های مشاهده ای، واسنجی و اعتباریابی شد. سپس برای تعیین تاثیر سازه‌های اصلاحی، زمان تمرکز در شرایط پیش و پس از اجرای فعالیت‌ها محاسبه و نیز در بازدید های مکرر صحرایی میزان بهبود پوشش گیاهی و ارتقاء وضعیت هیدرولوژیک حوزه با بهره‌گیری از روش SCS محاسبه و با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی‌های مدل اقدام به همانند سازی رفتار سیلاب برای رخدادهای موجود شد. در ادامه برای تعیین پاسخ حوزه در برابر رگبارهای طرح با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی‌های مدل اقدام به همانند سازی رفتار سیلاب برای بارش های با دوره بازگشت های 2، 5 ، 10، 25، 50 و 100 ساله در پیش و پس از فعالیت‌های آبخیزداری شد. نتایج نشان داد که فعالیت‌های مکانیکی در افزایش زمان تمرکز حوزه نقش ناچیزی داشته و فعالیت‌های زیستی باعث کاهش شماره منحنی بطور میانگین به میزان 1/3 در حوزه شده است، بررسی های صورت گرفته نشان داد که این تاثیرات باعث کاهش دبی اوج و حجم سیلاب به ترتیب به میزان میانگین 21% و 11% در حوزه می شود.