بررسی تأثیر آللوپاتیکی ریشة گیاهان زراعی سرمادوست بر ظهور گیاهچه و رشد اولیه سورگوم (Sorghum bicolor)، سویا (Glycine max) و ذرت (Zea mays)

چکیده
  به منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک ترشحات ریشة گیاهان زراعی سرمادوست بر ظهور گیاهچه و رشد اولیة گیاهان زراعی سورگوم، ذرت و سویا که در تناوب با آنها کشت می‌گردند، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات بذر و گلخانه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بصورت کرت دو بار خردشده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: گیاهان زراعی سرمادوست (گندم، جو، چاودار، نخود) همراه با شاهد (نکاشت)، گیاهان زراعی بهاره (سورگوم، سویا و ذرت) و تاریخ کاشت (کشت بلافاصله پس از پایان رسیدگی فیزیولوژیک گیاهان سرمادوست،2 و4 هفته پس از آن) به ترتیب به عنوان عامل اصلی، عامل فرعی و عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. کلیه صفات اندازه گیری شده (درصد و سرعت ظهور گیاهچه، ارتفاع بوته و وزن زیست تودة قسمت هوایی) تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفتند. چاودار شدیدترین اثرات آللوپاتیک را بر گیاهان مورد ارزیابی داشت و سویا بیشترین حساسیت را نسبت به دو گیاه دیگر نشان داد. تأخیر در کاشت گیاه بعدی شدت اثر ترشحات ریشة گیاهان زراعی سرمادوست را کاهش داد، بطوریکه تأخیر 4 هفته‌ای در کاشت گیاه بعدی تاثیر معنی‌داری بر خصوصیات رویشی گیاهان داشت. میانگین درصد و سرعت ظهور گیاهچه گیاهان مورد ارزیابی با گذشت 4 هفته از پایان رسیدگی فیزیولوژیک افزایش یافت. همچنین روند افزایشی وزن زیست تودة قسمت هوایی گیاهان مورد ارزیابی با گذشت زمان مشاهده گردید.