بررسی بیان ژن‌های جو در پاسخ به تنش اسمزی با استفاده از فن‌آوری درشت‌آرایه

چکیده
   جو (Hordeum vulgare L.) گیاهی مدل برای بررسی‌های ژنتیکی و فیزیولوژیکی است. تنش‌های غیرزیستی مانند خشکی، رشد و توسعه گیاه را کاهش می‌دهند. هدف این آزمایش شناسایی ژن‌های پاسخ‌دهنده به تنش اسمزی با استفاده از فن‌آوری درشت‌آرایه (دارای 13050 cDNA) بود. در این آزمایش از برگ 5 ژنوتیپ جو در دو شرایط تنش و بدون تنش و در سه زمان 1، 3 و 7 روز پس از اعمال تنش RNA استخراج شد. پس از اندازه‌گیری بیان ژن‌ها و تجزیه واریانس داده‌ها، اثر شرایط در 744 ژن معنی‌دار بود. تجزیة مولفه‌های اصلی بر روی ماتریس اثر برهمکنش ژن × شرایط نشان داد ژن‌هایی که در متابولیسم چربی، مسیر پاسخ به تنش و متابولیسم اسید آمینه فعال هستند، در این آزمایش به تنش پاسخ داده‌اند. با انجام این تجزیه بر روی ماتریس اثر برهمکنش ژن× شرایط × ژنوتیپ و اثر برهمکنش ژن × شرایط × زمان ژن‌های به دست آمده بیشتر مربوط به تنش، متابولیسم هورمون و متابولیسم اسید آمینه بودند. پرتعدادترین گروه‌های ژنی پاسخ‌دهنده به تنش مربوط به ژن‌های دی‌هایدرین و پروتئین‌های انتقال دهنده لیپید بودند.