بررسی انتقادی راه حل های ارائه شده پیرامون تعارض شروط

چکیده
    در مبحث تعارض شروط، دیدگاه‌های صاحب‌نظران در ترسیم محل بحث و نزاع پیرامون این مبحث مختلف است، برخی معتقدند محل نزاع در مبحث، تعارض موجود نه بین چند منطوق است و نه بین چند مفهوم، بلکه میان منطوق یکی از شروط است با مفهوم شرط دیگر، از نظر بعضی دیگر، مسئلۀ مهم در این مبحث نه تعارض بین دو منطوق است، نه تعارض بین دو مفهوم و نه تعارض بین منطوق قضیه‌ای با مفهوم دیگری، بلکه معضل اصلی، دوران امر بین استقلال و عدم استقلال شروط است، و جمعی در تحریر محل نزاع، قائل به تفصیل شده‌اند و نزاع در این زمینه را منحصر به یک مورد نمی‌دانند و بر‌این باورند که در اینجا دو سؤال وجود دارد، یکی دربارۀ شروط متعددی که جزای واحد دارند، اما این جزا نه از حیث وجود تعددپذیر است، نه از حیث رتبه و دیگری دربارۀ جزایی است که با‌ وجود وحدت حقیقی، به لحاظ وجودی تکرار‌پذیر است. از نگاه برخی صاحب‌نظران، مسئلۀ اصلی آن است که تنافی بین دو شرط نه فقط از حیث علیت منحصره بودن آن، بلکه از این حیث است که بنا به قول به تبادر در مفهوم شرط تنافی بین دو تبادر است. پس مشکل این مبحث لفظی و دلالی است و حل آن تنها از طریق قواعد لفظیه ممکن است. احتمالات مطرح برای رفع تعارض میان شروط متعدد، پنج احتمال است که در بررسی به‌عمل آمده، بررسی و نقد شده‌اند.