بررسی ارتباط ویژگی آوندها و اشعه چوبی با فراوانی بیماری مرگ هلندی در درختان خانوادۀ نارون

چکیده
  امروزه، بیماری مرگ هلندی نارون از مخرب ‏ترین و شایع‏‏ترین بیماری‏های گیاهان آوندی محسوب می‏شود که در سراسر دنیا به ‏‏عنوان یک معضل بزرگ جهانی شناخته شده است. این پژوهش با هدف مقایسۀ تعداد و قطر آوندهای چوب بهاره و تابستانه و اندازۀ اشعه چوبی در چهار گونه از خانوادۀ نارون‏ها، اوجا (Ulmus carpinifolia)، آزاد (Zelkovacarpinifolia)، ملچ (Ulmus glabra)، و داغداغان (Celtis australis) انجام شد. پس از برش‏‏ های عرضی بسیار نازک با دستگاه میکروتوم و انجام ‏دادن مراحل متفاوت رنگ‏ آمیزی، اسلاید‏های میکروسکوپی از آن‏ها تهیه شد. داده ‏‏های حاصل از اندازه‏ گیریِ ویژگی‏ های آوندها و اشعه چوبی در بین گونه‏ های سالم و بیمار از طریق آنالیز واریانس یک‏طرفه در سطح احتمال 01/0 تحلیل و مقایسۀ میانگین‏‏ ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که از بین گونه‏ های مذکور بیشترین فراوانی بیماری مربوط به اوجا و کمترین فراوانی مربوط به داغداغان است. نتایج بیان‏گر وجود تفاوت معنی‏دار در بین گونه ‏ها از نظر ویژگی آوندها و اشعة چوبی است. بررسی‏ های میکروسکوپ نوری و الکترونی گویای تخریب و تغییر در ساختار آوندها و اشعه چوبی است.