برآورد فرصت های اقتصادی هر راس گاو در گاوداری های شیری کوچک

چکیده
    در این مطالعه به منظور برآورد فرصت های اقتصادی هر راس گاو در گاوداری های کوچک از تعداد 495 واحد گاوداری در 52 روستای شهرستان های مختلف استان چهار محال و بختیاری شامل 1321 راس گاو مولد و 2811 راس کل گله طی زمستان 1388 تا تابستان 1389 استفاده شد. نحوه جمع آوری داده ها به صورت پرسش نامه ای و استفاده از اطلاعات یک سال گذشته گاودار، رکوردهای یاداشت شده، رکوردگیری مستقیم و مصاحبه با گاودار بود. با استفاده از منابع درآمد و هزینه برای هر گله تعداد 5 فرصت اقتصادی محاسبه شد. فرصت اقتصادی، مقدار درآمد اضافی است که اگر گاوداران بتوانند شاخص های بهره وری مختلف را تا حد اهداف قابل دسترس ارتقاء بدهند، عاید آن ها خواهد شد. میانگین کل شاخص ها به صورت 99/6 درصد برای متوسط تلفات گوساله، 07/30 ماه برای متوسط سن در اولین گوساله زایی، 77/15 ماه برای متوسط فاصله گوساله زایی، 93/335 روز برای متوسط طول دوره شیردهی و 30/13 کیلوگرم برای متوسط تولید شیر روزانه هر راس گاو و اهداف قابل دسترس به ترتیب 85/3 درصد، 29 ماه، 15 ماه، 376 روز و 18 کیلوگرم بودند. مجموع فرصت های اقتصادی برآورد شده معادل 10523 هزار ریال به ازای هر راس گاو در سال به ترتیب اولویت شامل 5769 هزار ریال (22/57 درصد از کل) برای متوسط شیر تولیدی روزانه هر راس گاو، 1630 هزار ریال (06/23 درصد از کل) برای متوسط طول دوره شیردهی، 1586 هزار ریال (68/12 درصد از کل) برای متوسط سن در اولین گوساله زایی، 169 هزار ریال (46/5 درصد از کل) برای متوسط فاصله گوساله زایی و 180 هزار ریال (58/1 درصد از کل) برای متوسط تلفات گوساله بودند. تنوع قابل ملاحظه ای برای فرصت های اقتصادی پنج گانه، درصد آن ها از کل و مجموع فرصت های اقتصادی در مناطق مختلف استان، فصول مختلف و همچنین نژادهای متفاوت وجود داشت. بنابراین، افزایش متوسط تولید شیر روزانه هر راس گاو و طول دوره شیردهی و همچنین کاهش متوسط سن در اولین گوساله زایی و فاصله گوساله زایی در افزایش سودآوری و بهره وری موثر هستند.