اولویت ها و حساسیت ها در مدیریت امام علی (ع)

   متن حاضر نگاهی مجدد در زمینه نگرش و عمل مردی بزرگ در عرصه مدیریت است که جهان امروز بیش از هر زمان به او نیازمند است. طراوت و تازگی عملکرد او همانند قرآن، همچنان فراتر از زمان و مکان برای همه آزاد اندیشان و بخصوص پیروانش دلنشین خواهد بود.

این مقاله برخی از اولویت‌ها و حساسیت‌‌های رهبر فرزانه‌ای را توضیح می‌دهد که پس از یک ربع قرن مظلومیت رسماً حاکم شد، اما در شرایطی که جامعه گرفتار همان بلیه‌ای ود که پیامبر (ص) در آغاز کارش با آن روبرو گردید. توحید، بندگی خدا، آزادی، عدالت، حق، مساوات، جهاد، ایثار، و کرامت انسان و... دیگر ارزش‌ و رنگ عصر پیامبر (ص) را نداشت. چهره ارزشی جامعه رنگ باخته، و دنیاگرایی وجه غالب در زندگی مردم گشته بود.

علی (ع) به شرطی حکومت را بدست گرفت که براساس قرآن و سیره پیامبر، فلسفه حکومت را که اجرای عدالت است تحقق بخشد وگرنه حکومتی که ابزار تحقق حق و عدل نشود، ارزش آن از دیدگاه او کمتر از کفش کهنه خواهد بود. امام حساسیت خود را در حفظ بیت‌المال، بیش از هر تخلف فردی و اجتماعی دیگر نشان داد. از دید او، گزینش مدیران و کارگزاران شایسته و توزیع عادلانه منزلت‌ها، کمتر از توزیع عادلانه اجناس و کالاها نبود. او در حسابرسی و ارزشیابی مدیرانش تا آنجا پیش می‌رفت که حتی حضور یک مدیر را کنار سفره‌ای اشرافی تحمل نمی‌کرد؛ او چتر نظارتی خود را چنان گسترانیده بود که قاضی دوران حکومتش را بخاطر خرید خانه‌ای، مورد بازجویی قرار داد.

امام علی (ع) حساسیت خود را درباره کرامت انسان کتمان نکرد، و از کرنش انسان‌ها در برابرش انتقاد نمود که این‌گونه احترام به من، باعث خفت شما خواهد شد.