انحراف در بحث از مفهوم وصف

چکیده
    "مفهوم وصف " از جمله مباحث علم اصول فقه است که در بیش تر کتاب های این علم مورد بحث وگفت و گو است. در تعریف، دلایلی که برای مفهوم، وصف ذکر می شود، مسامحه وغفلت صورت گرفته، به طوری که موجب شده است تا بحث در مفهوم وصف از محور اصلی منحرف شده، وسمت و سوی اشتباهی پیدا کند. در بیش تر کتاب های علم اصول، این بحث با بحث انتفای حکم در صورت انتفای موضوع مورد خلط قرارگرفته است، خلطی که باعث شده است تا یکی ا ز امور مسلم، وبدیهی مورد انکار قرار گیرد و آن انتفای حکم است در فرض انتفای موضوع. چنانکه در بحث مفهوم شرط همگی پذیرفته اندکه بحث مفهوم شرط در جایی نیست که موضوع منتفی شودو با آن انتفای حکم مسلم وقطعی است و جای گفت، گو نیست; بلکه در مفهوم شرط سخن از استفاده انحصار وعلیت منحصره است، در بحث مفهوم وصف نیز باید مورد گفت و گو چنین چیزی باشد وهم کسانی که می خواهند مفهوم دار بودن، وصف را اثبات کنند وهم کسانی که می خواهند مفهوم دار بودن وصف را رد وباطل کنند، باید بحث رادر دخالت انحصاری وصف در حکم یا عدم دخالت آن، متمرکز کنند; نه این که با طرح مفهوم وصف به سراغ بحث انتفای حکم یا انتفای موضوع بروند.این انحراف هم در تعریف مفهوم وصف و هم در ادله ای که برای آن آورده می شود وهم در مثال هاوتطبیقات این بحث در اکثر قریب به اتفاق کتاب های اصولی مشهود می باشد.