استقلال زنان و کنش‌های باروری در میان زنان کُردِ شهر مهاباد

چکیده
    تحوّلات گسترده در نقش‌های زنان در جامعه موجب گردیده تا حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی افزایش یابد و با افزایش استقلال در جنبه‌های مختلف زندگی آنان از موقعیت‌ و پایگاهی بالاتر نسبت به دهه‌های قبل برخوردار شدند. این امر زمینه‌ی دگرگونی در کنش‌های باروری (رفتار، تمایلات و ایده‌آل‌های باروری) زنان را فراهم ساخت. هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص‌های مختلف استقلال زنان بر تمایلات، رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان کُرد شهر مهاباد است. داده‌ها با استفاده از پیمایشی که در فروردین 1391 بر روی 700 خانوار انجام گرفت جمع‌آوری شده و سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می‌دهد که زنان مورد بررسی از استقلال نسبی در همه‌ی شاخص‌های مرتبط با استقلال زنان برخوردارند. بر اساس این بررسی، کمی بیش از 61 درصد زنان اظهار داشته‌اند که تمایل ندارند فرزند دیگری داشته باشند. در میان آن‌هایی که تمایل به ادامه‌ی فرزندآوری دارند، نزدیک به 70 درصد شمار فرزندان ایده‌آل برای یک خانواده را دو فرزند می‌دانند. نتایج تحلیل طبقه‌بندی چندگانه نشان داد که ایده‌آل‌ها و تمایلات فرزندآوری زنان به ترتیب از شاخص‌های مستقیم و غیر‌مستقیم استقلال زنان تأثیر می‌پذیرند. علاوه بر این، اگرچه رفتار باروری زنان از شاخص‌های سه‌گانه‌ی استقلال تأثیر می‌پذیرد، ولی استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری در کنار سایر متغیرها، نقش تعیین‌کننده‌ای در تبیین رفتار باروری زنان دارد. با توجّه به نتایج این تحقیق، انتظار نمی‌رود سیاست‌های جمعیتی در راستای تشویق موالید منجر به افزایش باروری در همه‌ی لایه‌‌های اجتماعی شود.