استفاده از رادیو ایزوتوپ فسفر- 32 در بررسی توزیع کود فسفری در خاک و اندامهای مختلف گیاه گوجه فرنگی، تحت سیستم کود آبیاری قطره‌ای

چکیده
     آزمایش در مزرعه تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته‌ای کرج، تحت سیستم کودآبیاری قطره‌ای، بصورت چهار کرت (هرکدام به ابعاد 10*3 متر) و در چهار تکرار اجراء گردید. طراحی سیستم آبیاری بگونه‌ای بود که هر کرت از 3 خط آبیاری، به طول 10 متر و به فاصله یک متر از یکدیگر قرار گرفته و فواصل هر قطره چکان 5/0 متر در نظر گرفته شد. جهت تزریق عناصر کودی در سیستم آبیاری، از یک دستگاه پمپ تزریق کود استفاده گردید. کنترل رطوبت ناحیه ریشه گیاه و برنامه‌ریزی آبیاری، از طریق دستگاه نوترون متر صورت گرفت. جهت اعمال اسید فسفریک نشاندار شده با فسفر-32، پانزده گیاه در انتهای هر کرت (توسط توری) جدا گردیده و سیستم کودآبیاری در مورد 3 گیاه، در وسط کرت ایزوتوپی حذف و کوددهی از طریق گالن 20 لیتری انجام شد. اکتیویته کود نشاندار مورد مصرف 43/10 مگابکرل در گرم فسفر بود که در طی 36 دور آبیاری (همراه با هر آبیاری) در مزرعه اعمال گردید. برداشت میوه طی 6 مرحله صورت پذیرفت. در انتهای فصل رویش، جمعاً 36 نمونه خاک از سه عمق20، 40 و60 سانتی متر و فواصل 17، 34 و 50 سانتی متر، در جهت عمود بر خطوط آبیاری و در جوار گیاهان نشاندار تهیه شد. اکتیویته نمونه‌ها با استفاده از دستگاه Beta Counter اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل مؤید این مطلب بود که 1/44 درصد از اتمهای فسفر وارد شده به ریشه گیاه گوجه فرنگی (PdfF) از منبع کود فسفری بوده و نتایج آماری تفاوت معنی‌داری در خصوص اندامهای مختلف گیاهی از خود نشان نداده است. 3/23 % از کود فسفردار، مورد استفاده گیاه گوجه فرنگی قرار گرفته که این داده مؤید کارایی مصرف کود، تحت سیستم کود آبیاری قطره‌ای، در شرایط انجام آزمایش می‌باشد. میوه‌های گیاه گوجه فرنگی، 7/11% از کود فسفری را مورد مصرف قرار داده و این میزان در رابطه با برگ گیاه 8/7%، ساقه 2/2% و ریشه 6/1% بوده است. همچنین بیشترین استحصال اسید فسفریک، در طی هفته‌های دوم و سوم برداشت میوه (به میزان 65%) برآورد گردید. 5/61 درصد از کود فسفری، در پروفیل خاک به فواصل50 و عمق60 سانتی‌متر توزیع شده و بیشترین تجمع (4/9 %) در قطعه واقع در فاصله 34-18 و عمق 60-41 سانتی‌متر ملاحظه گردیده و در نهایت  2/15% از کود فسفری خارج از محیط ردیابی قرار گرفته است.