ارزیابی عملکرد کمی و کیفی علوفه درکشت مخلوط نخود سیاه و جو

چکیده
   به‌منظور بررسی تأثیر نسبت های اختلاط جو (Hordeum vulgare) و نخودسیاه (Cicer arietinum L.) در تولید علوفه سبز تحت شرایط دیم، یک آزمایش مزرعه ای در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران (واقع در کرج) در سال زراعی 83-1382 انجام شد. برای این منظور از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 11 تیمار استفاده شد. تیمارهای آزمایش از ترکیب فاکتوریل تراکم های نخود (100%، 75% و 50% کشت خالص) و جو (100%، 75% و 50% کشت خالص) حاصل شدند. علاوه بر این دو تیمار کشت خالص نخود و جو نیز به عنوان شاهد کشت گردید. در این آزمایش بذر جو رقم والفجر و نخود اکوتیپ 4322 به طور همزمان با رعایت نسبت‌های اختلاط مورد نظر کشت شدند. پس از برداشت علوفه سبز، عملکرد کمی و کیفی علوفه جو و نخود در کشت خالص و مخلوط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد علوفه نخود و جو تحت تأثیر تیمار نسبت اختلاط قرار گرفت (P<0.01). از نظر عملکرد علوفه نخود، بین تیمارهایی که تراکم نخود در آنها 100% بود و هچنین از نظر عملکرد علوفه جو بین تیمارهایی که دارای تراکم 100% جو بودند تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. در میان تیمارهای مخلوط نسبت اختلاط جو 100%- نخود100% با تولید 2981 کیلوگرم در هکتار بیشترین ماده خشک علوفه را به خود اختصاص داد. بررسی کیفیت علوفه نشان داد کلیه صفات کیفی به غیر از کربوهیدرات های محلول تحت تأثیر تیمار نسبت اختلاط در کشت مخلوط قرار گرفته و معنی‌دار شدند. اگرچه بیشترین عملکرد پروتئین( 5/358 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50% جو50% نخود بدست آمد ولی با تیمار جو 100%- نخود100% که 4/318 کیلوگرم در هکتار پروتئین تولید نمود در یک گروه آماری قرار داشت. از طرفی با افزایش نخود به سیستم کشت جو، همواره درصد خاکستر (مواد معدنی موجود در علوفه) و فیبر خام بهبود یافت.