اثر قارچ نوروسپورا سیتوفیلا بر ترکیب شیمیایی،قابلیت هضم و تجزیه‌پذیری تفاله چغندرقند

چکیده
  تحقیق حاضر به منظور تعیین ارزش غذایی تفاله چغندرقند خشک، پرک و بدون ملاس عمل‌آوری شده با قارچ نوروسپورا سیتوفیلا (Neurospora sitophila) از طریق تعیین ترکیب شیمیایی، ضرایب قابلیت هضم به روش in vitro و تجزیه‌پذیری ماده خشک (DM) و پروتئین خام (CP) به روش in sacco انجام شد. نتایج به دست آمده توسط آزمون t مورد مقایسه قرار گرفت. مقادیر DM، CP، دیواره سلولی (NDF)، دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (ADF) و خاکستر خام در تفاله چغندرقند قبل از عمل‌آوری به ترتیب 90، 2/9، 6/46، 0/30 و 6/5 درصد ماده خشک و پس از عمل‌آوری به ترتیب برابر 78، 6/25، 2/27، 4/25 و 3/6 درصد ماده خشک بود. فرایند عمل‌آوری با قارچ، موجب کاهش معنی‌دار مقادیر DM، NDF و ADF و افزایش CP شد (05/0<p). ضرایب هضمی ماده خشک و آلی و ماده آلی قابل هضم در ماده خشک برای تفاله چغندرقند خام به ترتیب 8/65، 9/70 و 9/66 درصد، و برای تفاله عمل‌آوری شده 4/82، 6/89 و 9/83 درصد بود. تفاوت در ضرایب هضمی انجام شده بین نمونه‌های خام و عمل‌آوری شده معنی‌دار بود (05/0<p). میزان انرژی قابل متابولیسم (ME) در تفاله خام 5/2 مگاکالری در کیلوگرم ماده خشک بود که پس از عمل‌آوری با قارچ افزایش (1/3 مگاکالری در کیلوگرم ماده خشک) یافت (05/0<p). تجزیه‌پذیری مؤثر ماده خشک تفاله چغندرقند عمل‌آوری نشده در سرعت‌های عبور 02/0، 05/0 و 08/0 به ترتیب برابر 9/67، 7/59 و 1/54 گرم در کیلوگرم ماده خشک و پس از عمل‌آوری برابر 2/75، 4/62 و 0/55 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. به علاوه، ضریب تجزیه‌پذیری مؤثر پروتئین در سرعت‌های عبور 02/0، 05/0 و 08/0 قبل از عمل‌آوری به ترتیب برابر 1/64، 5/54 و 3/46 گرم در کیلوگرم ماده خشک و پس از عمل‌آوری برابر 4/66، 5/58 و 9/49 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. پس از عمل‌آوری، تجزیه‌پذیری ماده خشک و پروتئین به میزان معنی‌داری بهبود یافت (05/0<p). از سوی دیگر، مشخصه‌های تجزیه‌پذیری a، b و c نیز برای ماده خشک و پروتئین و مقدار پروتئین قابل متابولیسم پس از عمل‌آوری با قارچ به میزان معنی‌داری افزایش یافت (05/0<p). در مجموع، عمل‌آوری با قارچ نوروسپورا سیتوفیلا موجب افزایش غلظت پروتئین خام، ضرایب قابلیت هضم و تجزیه‌پذیری ماده خشک و پروتئین تفاله چغندرقند شد.