اثر فاصلۀ ردیف کاشت در رقابت پنبه با گاوپنبه بر رشد گیاه زراعی

چکیده
    به‌منظور ارزیابی اثر رقابتی گاوپنبه بر پنبه، آزمایشی در بهار سال زراعی1390، به‌صورت کرت‌های خردشده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل فاصلۀ بین ردیف کاشت پنبه، در سه سطح (20، 40 و 80 سانتی‌متر) به‌عنوان کرت اصلی، و تراکم علف هرز گاوپنبه، در پنج سطح (صفر(شاهد)، 1، 3، 5 و 12 بوته در متر مربع) به‌عنوان کرت فرعی بود. در این پژوهش، بیشترین ارتفاع بوتۀ پنبه (4/129 سانتیمتر) در فاصلۀ ردیف کاشت 80 سانتیمتر و در وضعیت بدون علف هرز به­دست آمد. بیشترین وزن خشک (8/863 گرم در متر مربع) و حداکثر شاخص سطح برگ (04/9) پنبه نیز در فاصلۀ ردیف کاشت 20 سانتی‌متر پنبه و در وضعیت بدون علف هرز مشاهده شد. براساس نتایج، عملکرد نهایی وش در فواصل ردیف کاشت مختلف پنبه و در وضعیت بدون علف هرز غیرمعنا‌دار بود. بیشترین عملکرد پنبه به‌مقدار73/4986 کیلوگرم در هکتار، در پنبۀ کشت‌شده با فاصلۀ ردیف 40 سانتی‌متری و در وضعیت بدون علف هرز به­دست آمد. به‌طور کلی، کاهش فاصلۀ ردیف کاشت پنبه به‌واسطۀ افزایش تراکم بوته در واحد سطح، سبب افزایش توان رقابتی پنبه در رقابت بر سر منابع مشترک با علف هرز شد و در نتیجه، عملکرد پایدارتری در رقابت با تراکم‏های مختلف گاوپنبه به‌دنبال داشت.