اثر رژیم های رطوبتی مختلف بر پتاسیم تبادلی خاک

چکیده
    اثر رژیمهای رطوبتی بر پتاسیم تبادلی در 48 نمونه خاک جمع آوری شده از مناطق مختلف زراعی ایران بررسی شد. پتاسیم تبادلی این خاکها بعد از اعمال صفر، 10 و 20 سیکل خشک و مرطوب شدن، و بعد از 10 و 20 روز اینکوبیشن در رطوبت ظرفیت مزرعه تعیین شد. بعلاوه، تغییرات زمانی پتاسیم تبادلی در رطوبت ثابت ظرفیت مزرعه در پنج خاک با استفاده از استات آمونیم یک مولار و در سه خاک از این پنج خاک با بکار بردن استات سدیم یک مولار به عنوان استخراج کننده پتاسیم مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج، اثر معنی دار(1/0P<) خشک و مرطوب شدن و رژیم رطوبتی ثابت بر پتاسیم تبادلی را نشان داد. میانگین پتاسیم تبادلی بعد از اعمال 10 و 20 سیکل خشک و مرطوب شدن، به ترتیب 5/17 و 2/19 میلی گرم در کیلو گرم افزایش و به دلیل اینکوبیشن خاکها در رطوبت ثابت ظرفیت مزرعه به ترتیب 5/9 و 1/11 میلی گرم در کیلو گرم کاهش یافت. واکنش خاکهای خشک به مرطوب شدن متفاوت بود. در بعضی از خاکهای با سطح پتاسیم تبادلی پایین، پتاسیم تبادلی بلافاصله بعد از مرطوب کردن افزایش یافت، در صورتیکه در دیگر خاکها، پتاسیم تبادلی یا کاهش یافت یا تغییری نکرد. وقتی که از استات سدیم یک مولار بجای استات آمونیم یک مولار استفاده شد، پتاسیم تبادلی با مرطوب کردن خاک ثابت باقی ماند، که نشان می دهد مرطوب شدن روی بخشی از پتاسیم غیر قابل تبادل با یونهای با اندازه هیدراته بزرگ مانند سدیم ولی قابل تبادل با یونهای آمونیوم، اثر می گذارد. این بخش از پتاسیم بطور عمده در مناطق گوه ای شکل سیلیکاتهای لایه ای 2:1 قرار گرفته است. در تمام خاکها، پتاسیم تبادلی با زمان اینکوبیشن در رطوبت ثابت، به صورت نمائی کاهش یافت. این مطالعه همچنین نشان داد که نتایج روش الک و همکاران(1995) برای تعیین پتاسیم تبادلی خاک همبستگی بسیار بالائی (999/0= 2r ،22 خاک) با نتایج روش نادسن و همکاران(1982) دارد