اثر تنش سدیم کلرید بر شاخص های رشد و میزان عناصر پنج رقم زیتون

چکیده
     شوری یکی از عوامل مهم محدود کننده گسترش سطح زیر کشت زیتون در مناطق گرم و خشک ایران است. به منظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم بر شاخص های رشد و روند تغییرات عناصر در اندام های مختلف گیاه زیتون پژوهشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شوری در چهار سطح 0، 25، 50، 100 میلی مول کلرید سدیم و فاکتور فرعی پنج رقم زیتون (دزفولی ،کنسروالیا ، فیشمی ، زرد ،مانزانیلا) بودند. نهالهای ریشه دار شده در مخلوط پرلیت : ماسه (نسبت1:1) در گلدانهای 20 لیتری کشت گردید و با محلول نصف غلظت کوئیک و همکاران تغذیه شد. تیمار شوری همراه با محلول غذایی به مدت 5 ماه اعمال گردید. نتایج نشان داد که شوری در 50 میلی مول کلرید سدیم در ماه پنجم پس از تیمار باعث کاهش رشد رویشی شده و این کاهش رشد در قسمتهای هوایی بیشتر از ریشه بود. غلظت کاتیونهایK+,Ca2+,Mg2+ کاهش یافته و این کاهش در قسمتهای ریشه بیشتر از سایر اندام ها مشخص بود. شوری اثر معنی داری بر میزان N و P نداشت. میزان یونهای سدیم و کلر در ریشه افزایش یافت و از ورود آنها به اندام هوایی جلوگیری گردید و میزان عدم انتقال این عناصر به بخش هوایی بستگی به رقم داشت. در بین ارقام مورد بررسی بر اساس صفات مطالعه شده ، به ترتیب ارقام دزفولی و کنسروالیا مقاوم تر و رقم مانزنیلا حساس تر به شوری ناشی از کلرید سدیم ارزیابی گردید.