اثر تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام ماش در شرایط اقلیمی خوزستان

چکیده
   تراکم گیاهی از طریق تغییر در رشد رویشی و بهره‌وری از عوامل محیطی بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه ماش تاثیر میگذارد. این تغییرات در بهار سال زراعی 1385 در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین واقع درملاثانی، شمال شرقی اهواز، با طرح بلوکهای کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل با چهار تکرار بررسی گردید. فاکتور اول شامل چهار فاصله کاشت (10، 15، 20 و 25 سانتیمتر) و فاکتور دوم شامل سه رقم ماش (گوهر، VC1973A و NM92) بود. نتایج نشان می‌دهد که بیشترین عملکرد دانه با تراکم 3/13 بوته در مترمربع و با فاصله بوته 15 سانتیمتر (3471 کیلوگرم در هکتار) برای رقم NM92 و کمترین عملکرد دانه با تراکم 20 بوته در مترمربع به فاصله 10 سانتیمتر (2115 کیلوگرم در هکتار) و برای رقم گوهر حاصل شد. از بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در مترمربع بیشتر از سایر اجزاء، افزایش عملکرد دانه را توجیه می‌کند. افزایش یا کاهش تراکم هر دو عامل محدود کننده‌ی عملکرد دانه‌ی ماش محسوب می-شوند. افزایش تراکم باعث زیاد شدن رقابت بین گونه‌ای و کاهش تراکم سبب عدم دستیابی به پتانسیل گیاهی می‌شود. لذا انتخاب تراکم مناسب گیاهی (3/13 بوته در مترمربع) با توجه به رقم مناسب NM92 در شرایط مشابه با آزمایش حاضر می‌تواند مطلوب باشد.